انتخابات؛ جهاد عمومی و وظیفه ای دینی و میهنی؛
انتخابات تضمین و تثبیت کننده عزت، اقتدار و امنیت (۱)
دکتر عباسعلی فرزندی
مشارکت و حضور مستمر، همه جانبه ملت مؤمن، بصیر، انقلابی و حماسه ساز ایران اسلامی در عرصه های مختلف دفاع از آرمان ها، اهداف، ارزش ها و… اسلام، انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی همواره موجب عزت، امنیت، اقتدار و… ایران اسلامی در تمامی ابعاد و سطوح و همچنین سبب ناامیدی، یأس و ناکامی دشمنان، بدخواهان، کینه توزان ایران اسلامی شده است.
مشارکت دارای ابعاد مختلف و متنوعی است که در یک نگاه کلی می توان به مشارکت دینی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، علمی و… می توان اشاره کرد.
حضور مردم در صحنه و مشارکت به عنوان یکی از مهم ترین حقوق و تکالیف آحاد جامعه، همواره مورد تاکید دین مبین اسلام، آموزه های دینی و منویات امامین انقلاب اسلامی بوده است. به این معنا که پیش فرض های مشارکت و تمهیدات نظری و عملی آن را می توان در متون دین و آموزه های اسلامی پیگیری و مشاهده نمود.
مشارکت و مردم محوری نظام اسلامی از جمله برجسته ترین ظرفیت های اسلام ناب محمدی (ص) است که نظام جمهوری اسلامی به عنوان نظام برآمده از قرآن کریم وسنت نبوی (ص) در همه مراحل و ارکان نظام اسلامی در جهت نیل به سعادت معنوی، پیشرفت همه جانبه و غلبه بر چالش ها و مشکلات کارآمدی آن را مورد توجه قرار داده و آزموده است.
فطرت، عقل و تجربه تاریخی نشان داده است جوامعی که متحد هستند و در امور دینی، فرهنگی، سیاسی و … با یکدیگر مشارکت دارند، در تصمیم سازی، تصمیم گیری و انجام امور، می توانند بسیار موفق تر باشند.
مشارکت در نظام سیاسی شناخت رفتار سیاسی مردم را میسر می سازد و مشخص می کند که در بسترهای اجتماعی گوناگون میزان مشارکت چگونه است و تحت تاثیر چه عواملی قرار دارد. یکی از مهم ترین زمینه های تحقق امور سیاسی در نظام اسلامی حضور و شرکت در انتخابات به عنوان مظهر عمده مشارکت نظام مند و همگانی است.
انقلاب شکوهمند اسلامی نقطه عطفی در بازتعریف مشارکت در ابعاد مختلف به ویژه مشارکت سیاسی شهروندان در روند سیاست گذاری بود. از این رو در نظام جمهوری اسلامی اهمیت بسیار والایی به فراهم نمودن زیرساخت های مشارکت ورجوع به آرای عمومی لحاظ شده است. برگزاری دو دوره رفراندوم قانون اساسی جمهوری اسلامی، برگزاری چندین دوره انتخابات در سطوح مجلس خبرگان، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا و … از جلوه های زیبای نمایش حق تعیین سرنوشت در نظام جمهوری اسلامی است.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در چند اصل از ارزش های مردم سالارانه و نقش سازنده مردم در تعیین راهبردها و اداره امور جامعه سخن به میان آورده است.در این اصول به شکل صریح یا ضمنی، به مشارکت شهروندان در تصمیم گیری ها و تعیین سرنوشت در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اشاره شده است.از جمله می توان به بند ۸ اصل سوم مبنی بر بسیج امکانات و تکلیف دولت بر فراهم نمودن زمینه مشارکت برای عامه مردم، اصل ششم مبنی بر ضرورت مشارکت شهروندان در مدیریت سیاسی جامعه، اصل هشتم با تاکید بر مناسبات سیاسی و اجتماعی دولت ومردم و اصول دیگری مانند اصل ۵۶ و … اشاره کرد.
حضور در صحنههای مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و مشارکت مردمی مظهر عزت و اقتدار ملی است. میزان مشارکتهای گستردهی عمومی بهمنزلهی میزان اعتماد عمومی به نظام سیاسی است که از منابع تولید «سرمایهی اجتماعی» نیز محسوب میشود. سرمایه اجتماعی پتانسیل نهفته در روابط میان افراد و گروه های جامعه است که باعث انجام امورات مربوط به همبستگی اجتماعی و گسترش و عمق بخشی مقبولیت می شود.سرمایه اجتماعی به صورت های مختلف بر ارتباط متقابل و شبکه ای افراد جامعه در رابطه با نظام سیاسی می پردازد.
یکی از مهم ترین مصادیق مشارکت، حضور در انتخابات است.
در نظام جمهوری اسلامی ایران مشارکت و شرکت درانتخابات در چارچوب سازوکاری الهی-مردمی به عنوان مردم سالاری دینی تعریف واعمال می شود. مردم سالاری دینی در بطن خود دارای مفاهیمی چون حاکمیت قانون، خیر عمومی، برابری و احترام به حقوق دیگران را دارد. یکی از موارد تفاوت نظام مردم سالاری دینی با مشارکت در شکل معمول در کشورهای دیگر در ماهیت و شکل مشارکت است.در مردم سالاری دینی مشارکت تک بعدی نیست و دارای وجوه دوگاه حق و تکلیف است. بر همین اساس رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) شرکت در انتخابات را به مثابه جهاد عمومی و مایه آبروی نظام اسلامی در نظر می گیرند .(۹۸/۱۱/۲۹)
رهبر معظم انقلاب اسلام (مدظله العالی) به این مؤلفه بهعنوان عامل سربلندی ملت ایران مینگرند: «هرکس که میخواهد این کشور و این ملت عزیز، سربلند و موفق باشد، باید در صحنههای اجتماعی و سیاسی این کشور حضور داشته باشد که مظهر اعلای آن هم همین انتخابات است. خود انتخابات، مظهر اقتدار ملی است. اگر ملت عزیز ایران بتواند در … انتخابات، آرای فراوان خود را به میدان آورد و حضور مردمی، حضور چشمگیری باشد، این بزرگترین مظهر اقتدار و عزت ملی است.» (۹۳/۷/۱۶)
مردم پایه گی نظام مقدس جمهوری اسلامی که امری مترتب بر جمهوریت و اسلامیت نظام اسلامی می باشد؛ یکی از حوزه های اساسی در این زمینه است.حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) ضمن اینکه مشارکت را در ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی، فرهنگی و.. تبیین فرموده اند؛ محو رحرکت کلی نظام اسلامی را مردم لحاظ می نمایند: «نظام اسلامی ترتّب نظام اسلامی بر انقلاب اسلامی است؛ یعنی ایجاد نظام اسلامی، که گفتیم نظام اسلامی، یعنی هندسهی عمومی جامعه، اسلامی بشود … دین، مایه و پایه و محور قانون و اجرا در این کشور است. حرکت مردم به سمت اهداف و آرمانهای دینی است؛ این معنای نظام اسلامی است.» (۹۴/۵/۲۸)
در اندیشه رهبر معظم انقلاب اسلام (مدظله العالی) «مردم»، مفهوم، نقش و دلالت های قابل توجهی در مبنا و میدان نظام اجتماعی دارند. ایشان استدلال میکنند که اگر چه انقلاب اسلامی علت موجِده نظام اسلامی است؛ اما بقای آن به واسطه مشارکت مردم، حضور همیشگی در صحنه و شناخت دشمن است.معظم له در این باره می فرمایند:
«مسئلهی اصلی ما، مسئلهی مردم، حضور مردم، میل مردم، ارادهی مردم و عزم راسخ مردم است .»(۹۰/۷/۲۰)
از منظر امام خمینی (ره) و امام خامنه ای (مدظله العالی) انتخابات به ماهیت انقلاب و نظام جمهوری اسلامی گره خورده و از برکات آن محسوب می شود. امام خامنه ای (مدظله العالی) فرمودند: «انتخابات واقعاً نعمت بزرگی است. این هم از برکات نگاه روشن و عمیق امام بزرگوار ما بود.»(۱۴/۱۰/۹۴)، معظم له همچنین فرموده اند: «آبروی جمهوری اسلامی به انتخابات و حضور در پای صندق های رای و تأثیر یکایک مردم در انتخابات مدیران کشور است .»(۹۲/۱/۱)
حضور فراگیر مردمی در انتخابات از الزامات قطعی پیشرفت و صیانت کشور در مقابل تهدیدات دشمنان است و دشمن را از طمع ورزیدن به کشور و فکر ضربه زدن به آن منصرف می کند. براین اساس هم حق و هم تکلیف است که آحاد ملت در انتخابات شرکت کنند.
انتخابات در نظام های سیاسی مبتنی بر آراء مردم به ویژه در جمهوری اسلامی که مسئولان با رای مردم برگزیده می شوند بسیار بااهمیت است.
مشارکت حداکثری به عنوان محوری ترین عنصر در راهبرد انتخاباتی پیش رو زمانی اتفاق می افتد که:
- جایگاه انتخابات در نظام جمهوری اسلامی به درستی تبیین شود.
- همگان به دست آوردها و نتایج تعیین کننده انتخابات در داخل و خارج کشور توجه کنند.
- تأثیر حضور پرشور و حداکثری مردمی بر امنیت ملی (داخلی و خارجی) تبیین شود.
- دلایل اصرار نظام و تأکیدات مستمر رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظلهالعالی) بر حضور همه اقشار مختلف مردم در انتخابات تبیین و تشریح شود.
- نقش حضور گسترده مردم در ارتقاء حیثیت ملت ایران در عرصه منطقه ای و جهانی تبیین شود.
- سلامت انتخابات مورد تأکید و به تخریب کنندگان این سلامت هشدار داده شود.
- از متولیان انتخابات و کارگزاران انتخاباتی در مقابل مخالفان دفاع شود.
- اهمیت کارکرد ریاست جمهوری در پیشبرد اهداف انقلاب تبیین شود.
- ابعاد انتخاب درست (اصلح) و راه کارهای آن تبیین شود که برخی از آن راه کارها عبارتند از:
- بیان شاخصه های رییس جهور تراز انقلاب اسلامی (مردمی، دین مدار، انقلابی، استکبار ستیز)
- تبیین شاخصه های نامزد ریاست جمهوری اصلح (متدین، قانون گرا، متعهد و…)
- توجه به ابعاد حق الناس توسط مسئولان احراز و عدم احراز، نامزدها و جریان های سیاسی
- و...
باید توجه داشت:
- انتخابات در نظام جمهوری اسلامی اهمیت حیاتی دارد.
- مشارکت به عنوان یک ضرورت دینی و نیاز اجتماعی مطرح است.
- مشارکت و حضور در صحنه های مختلف مظهر ونمادی از عزت واقتدار ملی است.
- حضور و حمایت مردمی است که کشور را در برابر دشمنان بیمه کرده است.
- مشارکت و حضور مردم در صحنه یکی از مهم ترین نمادهای احقاق حق و ادای تکلیف برشمرده می شود.
- مشارکت مردم در انتخابات به معنی حمایت از جمهوری اسلامی و نظام اسلامی است.
- شرکت مردم در انتخابات باعث اقتدار نظام اسلامی و ابهت ایران اسلامی میشود.
- مشارکت و حضور مردم در انتخابات زمینه ساز تضمین و تثبیت عزت، اقتدار و امنیت همه جانبه می شود.
- و...
با نگاهی گذرا می توان گفت که مشارکت یکی از مهم ترین برکات و ثمرات دین مبین اسلام و به تبع آن انقلاب اسلامی در تاریخ معاصر ایران است که باتکیه بر جمهوریت و اسلامیت نظام، زمینه بسیار مناسب و تعیین کننده ای برای شرکت مردم در فرایند تصمیم گیری و تعیین سرنوشت ملی فراهم نموده است.در این راستا به صورت دو وجهی نظام اسلامی علاوه بر اینکه شرایط تحقق سازوکارهای مشارکت در ابعاد مختلف را در جامعه فراهم می کند؛ جامعه نیز از این حق و تکلیف در جهت اصلاح و رشد نظام اسلامی استفاده بهینه می نماید.
با عنایت بر مسائل مهمی چون تقویت فهم مشترک و همگانی از جایگاه ریاست جمهوری در نظام حکومتی، در نظر گرفتن موقعیت کشور و نظام در محیط ملی و فراملی در شرایط کنونی، ضرورت کمک به کارآمد سازی نظام، تقویت امید به آینده، مقابله هدفمند و هوشمندانه با دشمنان، ایستادگی و مقاومت بر مطالبات مشروع، باتوجه به منافع ملی و مصالح امت اسلامی و… اقتضا دارد ملت مؤمن، بصیر و انقلابی ایران اسلامی با حضور پر شور و شعور (همراه با بصیرت) در پای صندوق های رأی، عزت، اقتدار، امنیت و… همه جانبه ایران اسلامی و انقلاب اسلامی را تضمین و تثبیت کنند و نقشه ها و اهداف دشمنان و بدخواهان را نقش بر آب و خنثی کنند. همچنین بر نخبگان و صاحبنظران است تا با تبیین و تشریح چیستی، اهمیت و ضرورت و… مشارکت و انتخابات، زمینه حضور و مشارکت پرشورتر همگان را هموار سازند.
نظر شما :