راهبردها و بایسته های تحقق اندیشه نظامی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی(مدظله العالی)

اندیشه نظامی یکی از مهم ترین ابعاد اندیشه است. در اندیشه غرب، با توجه به نگاه مادی به موضوعات، صرفاً بعد مادی اندیشه نظامی مورد توجه قرار می گیرد، در صورتی که در اندیشه اسلامی علاوه بر در نظر داشتن بعد مادی اندیشه نظامی، بعد غیرمادی (معنوی) اندیشه نظامی نیز مورد توجه است.

از آنجا که در اندیشه اسلامی و آموزه های دینی، به بعد مادی و معنوی اندیشه نظامی به صورت توأمان پرداخته شده است، در همین راستا می توان گفت در اندیشه نظامی رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) نیز که برگرفته از دین اسلام و آموزه های دینی است، به هر دو بعد مادی و معنوی توجه شده است.

به همین سبب در این یادداشت به راهبردها و بایسته های تحقق اندیشه نظامی از منظر معظم له پرداخته می شود.

راهبردها و بایسته های تحقق اندیشه نظامی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی)

از مهم ترین راهبردها و بایسته های تحقق اندیشه نظامی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. بهره گیری از بازدارندگی و عدم تجاوزگری و تعدی

بهره گیری از بازدارندگی و عدم تجاوزگری و تعدی از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود. معظم له در این رابطه می فرمایند: «جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلّح خود را برای تعدّی و تجاوز به هیچ ملتی و هیچ کسی نمیخواهد. در طول تاریخ که هیچ؛ در زمان حال شما ببینید در دنیا از سازمانهای مسلّح برای چه هدفهایی استفاده میشود! جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلّح خود را … در میدان دفاع از استقلال ملی، از هدفهای والای ملت ایران، از شرف ملی، از هویّت دینی و ایمانی به کار گرفته است .»(۹/‏۸/‏۷۸)

2. ضرورت خودکفایی

ضرورت خودکفایی از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) است. معظم له در این رابطه می فرمایند: «ما باید به خودکفایی برسیم. خودکفایی یک شعار نیست، یک دستور است. خودکفایی یک خط مشی است. همه ی حرکات و تاکتیک ها باید ما را به خودکفایی نزدیک کند؛ هم خودکفایی انسانی و هم خودکفایی تجهیزاتی .»(۷/‏۱/‏۶۲)

3. برنامه ریزی و اقدامات پیش دستانه علیه اقدامات احتمالی دشمن

از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) می توان به برنامه ریزی و اقدامات پیش دستانه علیه اقدامات احتمالی دشمن اشاره کرد. معظم له در این رابطه می فرمایند: «… ما در برنامه‌ریزی‌ها همیشه باید جلوتر از دشمن حرکت کنیم. در مقابل فعالیت دشمن، کشور نباید در حال انفعال به سر ببرد. هوشمندانه باید نقشه‌ی دشمن را حدس زد و تشخیص داد و جلوتر از دشمن عمل کرد .»(۱/‏۱/‏۹۲)

4. بهره گیری از تجارب در حوزه نظامی

بهره گیری از تجارب در حوزه نظامی از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود. معظم له در این رابطه می فرمایند: «… تقویت آمادگیهای آموزشی و تشکیلاتی..... [نیروهای مسلح] هر یک در چارچوب مأموریت ویژه‌یی که برای آنان وجود دارد، باید به تقویت آموزشی و استحکام سازماندهی خود و نیز آماده نگهداشتن افراد و تجهیزات جنگی سرگرم باشند و کمترین سستی و فتوری در این وظیفه‌ی بزرگ حاصل نشود. اکنون، گنجینه‌ی ذی‌قیمتی از تجارب نظامی در اختیار شماست که باید برای ایجاد آمادگیهای بیشتر، مورد استفاده قرار گیرد .»(۲۶/‏۶/‏۶۸)

5. ضرورت تقویت روحیه

ضرورت تقویت روحیه از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) است. معظم له در این رابطه می فرمایند: «… رزمندگانی که در میدان جنگ بودند، این مطلب را خوب تجربه کردند. تأثیر روحیه در پیروزی و شکست، از بقیه‌ی عوامل بیشتر است .»(۱۵/‏۳/‏۶۹)

6. ضرورت افزایش توأمان توان مادی و معنوی در نیروهای مسلح

ضرورت افزایش توأمان توان مادی و معنوی در نیروهای مسلح از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود. معظم له در این رابطه می فرمایند: «آنچه من به … [نیروهای مسلح] همواره توصیه کرده‌ام و امروز هم تکرار میکنم، این است که… باید توان معنوی و مادّی خود را روزبه‌روز افزایش بدهد. مهمتر از توان مادّی، معنویت است؛ یعنی روحیه و ایمان و عشق به مسؤولیت و تلاش جان‌فشانانه و فداکارانه در این راه.» (۱۵/‏۳/‏۶۹)

7. ضرورت وجود نظم در نیروهای مسلح

از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) می توان به ضرورت وجود نظم در نیروهای مسلح اشاره کرد. معظم له در این رابطه می فرمایند: «منطق نظامی، منطق نظم است. حیطه‌بندی نظامی، اساساً با نظم انجام میگیرد و بدون نظم، نظام و سازمان نظامی وجود ندارد. آن چیزی که حد فاصل بین یک سازمان نظامی و خارج از آن و غیر آن است، همین نظم دقیقی است که باید رعایت بشود. این نظم، با درجه وارد نمیشود؛ بلکه مطمئناً بایستی مقدمات آن، پیش از درجه تأمین بشود و شده است؛ منتها این درجه هم، تأکید کننده‌ی آن است. چه در ارتش، چه در سپاه و چه در آینده که نیروهای موظف بسیجی درجه خواهند گرفت، همه‌ی اینها بایستی آن نظم عالی و ناب اسلامی را به آن کسانی که با این لباس، مفتخر و سرافراز هستند، ببخشند و این را در مجموعه‌ی تحت فرمان خودشان، اعمال و اجرا کنند. این، یک مسئولیت است .»(۲۹/‏۱۱/‏۶۹)

8. تداوم هوشیاری در برابر دشمن

تداوم هوشیاری در برابر دشمن از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود. معظم له در این رابطه می فرمایند: «… نباید فکر کرد که دشمن دست کشیده و ساکت نشسته و از دنبال کردن اهداف شوم خودش منصرف شده؛ نه، هشیاری باید ادامه پیدا کند. بدانید که دشمنان ایران اسلامی میخواهند ایران یکپارچه نباشد و اسلام بر این کشور حاکم نباشد. آن قدرتمندان مستکبری که توانسته‌اند اغلب کشورها و دولتهای دنیا را زیر نفوذ سیاستهای خودشان قرار بدهند، تا امروز نتوانسته‌اند نظام جمهوری اسلامی را - که متکی به این مردم شجاع و مؤمن است - تسلیم خودشان بکنند و در مقابل خودشان به زانو دربیاورند؛ عصبانیاند. روشها را عوض میکنند، اما هدفها همان هدفهای پلیدی است که داشته‌اند؛ جوانها هوشیار باشند، خانواده‌ها هشیار باشند، مسئولین هشیار باشند .»(۲۹/‏۶/‏۸۲)

9. عدم عقب نشینی و نهراسیدن از دشمن

از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) می توان عدم عقب نشینی و نهراسیدن از دشمن اشاره کرد. معظم له در این رابطه می فرمایند: «… ما از موجودیت و تمامیت کشورمان دفاع میکنیم؛ ما با همه‌ی توان از اسلام عزیز دفاع میکنیم؛ ما تا امروز در مقابل رعد و برق توخالی استکبار نترسیدیم و عقب‌نشینی نکرده‌ایم، بعد از این هم نخواهیم ترسید و عقب‌نشینی نخواهیم کرد .»(۲۹/‏۶/‏۸۲)

10. بهره گیری از استعدادها و ظرفیت های درونی نیروهای مسلح

از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) می توان به بهره گیری از استعدادها و ظرفیت های درونی نیروهای مسلح اشاره کرد. معظم له در این رابطه می فرمایند: «… توصیه‌ی دایمی ما این است که به ابتکار و به دست و بازو و تواناییهای خود بیندیشید.... [نیروهای مسلح] در درون خود استعدادهای فراوانی دارند که باید از این استعدادها حداکثر استفاده را بکنند، و بحمداللَّه میبینیم که امروز استفاده میشود؛ اما روزبه‌روز این را بیشتر کنید .»(۹/‏۵/‏۷۰)

در یک جمع بندی کلی می توان گفت:

1. بهره گیری از بازدارندگی و عدم تجاوزگری و تعدی از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود.
2. ضرورت خودکفایی از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) است.
3. از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) می توان به برنامه ریزی و اقدامات پیش دستانه علیه اقدامات احتمالی دشمن اشاره کرد.
4. بهره گیری از تجارب در حوزه نظامی از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود.
5. ضرورت افزایش توأمان توان مادی و معنوی در نیروهای مسلح از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود.
6. تداوم هوشیاری در برابر دشمن از مهم ترین راهبردها و بایسته های اندیشه نظامی از منظر حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی) محسوب می شود.

منابع و مآخذ:

1. قرآن مجید.
2. بیانات و سخنرانی های حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی).
3. جمشیدی، محمدحسین، مبانی اندیشه نظامی در اسلام، تهران: دانشگاه امام حسین (ع)، ۱۳۸۹.
4. جمشیدی، محمدحسین، مبانی و تاریخ اندیشه نظامی در ایران، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۸۰.
5. مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، سیر تحول اندیشه های نظامی، تهران: ستاد فرماندهی کل قوا، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، ۱۳۹۵.
6. و…