عوامل مؤثر بر ایجاد امنیت از منظر امام خامنه ای (مدظله العالی)؛(۹)

سرتیپ دوم پاسدار دکتر عباسعلی فرزندی و حمید کبیری شاه آبا د

با همکاری آقای حمید صادقی

مقدمه:

امنیت از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، موهبتی الهی است، که در کنار سایر نیازهای اساس انسانی مانند نیاز به آب و غذا مطرح شده است «الذی اطمعهم من جوع و امنهم من خوف»، یعنی نجات از گرسنگی را، با نجات از ناامنی در کنار هم قرار داده است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲/‏۱۱/‏۱۳۷۰)

از آنجا که امنیت به عنوان بک موهبت الهی مطرح است، لذا پاسداری از امنیت نیز عبادت و امری معنوی است. اگر دینداری و پایبندی به اصول نباشد، پای امنیت هم به شدت می لنگد. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲/‏۱۱/‏۱۳۷۰)

بر این اساس، تامین امنیت یکی از وظایف اساسی نظام اسلامی است. در نظام اسلامی، یک انسان فقط با پر شدن شکم خوشبخت نیست، باید زندگی مادی و رفاه و امنیت او تامین باشد … همه انسان ها باید از رفاه، آسایش، امنیت و زندگی کافی برای آسایش خیال برخوردار باشند. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲۹/‏۱/‏۱۳۷۰)

ایجاد امنیت همچون عبادت تلقی می گردد. مدافعان از حریم امنیت کشور، …، باید بدانند که در حال عبادت هستند. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۱/‏۲/‏۱۳۷۰)

دولت اسلامی باید برای همه اقشار جامعه تامین امنیت کند. امنیت برای همه است. فرقی هم نمی کند که آن همه ای که ما می گوییم، جزو مخلصان دولت باشند یا نباشند. ولو آنهایی که مخلص دولت هم نیستند-، باید امنیت داشته باشند. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲/‏۶/‏۱۳۷۶)

امنیت دارای حقوق اجتماعی و سیاسی است. معنای امنیت اجتماعی این است که مردم در محیط کار و زندگی خود، احساس خوف و تهدید و ناامنی نکنند. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲۹/‏۴/‏۱۳۷۳)

عوامل ایجاد امنیت در جامعه از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را می توان در سه دسته طبقه بندی کرد:

۱- مجموعه عواملی که زمینه ساز ایجاد و گسترش امنیت در جامعه هستند، مانند اعتقادات دینی و مذهبی مردم، ایمان به خداوند و حاکمیت ارزش های الهی در جامعه و ایجاد وحدت بر مبنای اعتقادات دینی و الهی در اقشار مختل ف جامعه.

«اسلام زندگی طیبه انسان هاست. وقتی از حیات و نظام اسلامی صحبت می‌کنیم، منظور ما نظام و حیات طیبه ای است که همه خیرات مورد علاقه انسان در آن وجود دارد، هم ر فاه و امنیت اجتماعی و روحی تأمین می شود، و هم صفای معنوی و دانش و بینش و تحقیق و تعبد و خلوص و توجه به خدا مشاهد می‌گردد».

«ما فقط از راه تعالیم اسلام می‌توانیم فقر را بر طرف کنیم، عدالت اجتماعی را مستقر کنیم، امنیت را ایجاد کنیم».

«رفاه، سعادت، خوشی، صلح و امنیت برای یک ملت، در سایه ایمان یه خدا و حاکمیت ارزش‌های الهی تامین می‌شود و لاغیر. این را، ملت ما فهمیده اند».

«غلبه فرهنگی است که می تواند غلبه اقتصادی و سیاسی و امنیتی و نظامی و همه چیز را هم با خود به دنبال بیاورد».

«ملت ها در سایه پیمودن راه خدا است که به رفاه و امنیت و آرامش و آگاهی و معرفت می رسند. بد بختی مردم دنیا به خاطر پیموده نشدن راه خدا و به خاطر راه طواغیت است».

«انسان امنیت می خواهد، آزادی می خواهد، معرفت می خواهد، زندگی راحت می خواهد، از تبعیض گریزان است، از ظلم گریزان است. نیاز های متبادر زمانی، چیز هایی است که در چارچوب اینها و زیر سایه اینها ممکن است تأمین بشود این نیاز های اصلی، فقط به برکت دین خداست که تأمین می شود و لا غیر».

«اگر ما به اسلام متمسک شویم، هم عزت دنیا، هم رفاه مادی، هم قدرت سیاسی، هم آسایش و هم امنیت عمومی برای مردم پدید خواهد آمد».

«امروز بشر می توانست با امنیت و سلامت جسم و روح زندگی کند، دنیا می توانست شاهد شکاف طبقاتی عظیم میان ثروتمندان و زر اندوزان و گرسنگان عالم نباشد، می توانست امنیت برای همه دنیا باشد، می توانست این همه جنگل ها و خون ریزی های تحمیلی و کشتار های ناشی از قدرت طلبی در دنیا نباشد. اگر انسان ها می توانستند راه دین را بپیمایند، همه این مقصود ها حاصل می شد. … در ادیان الهی، دعوت به سوی سلامت و امنیت و آسایش انسان هاست».

۲- مجموعه ای از عواملی است که بستر اجتماعی امنیت در جامعه را فراهم کرده و زمینه ساز ایجاد سایر بسترهای امنیت می گردند، مانند توجه به علم و کار علمی، شرکت مردم در انتخابات، حضور گسترده فعال قوه قضاییه و.

«انتخابات اگر به صورت مطلوب انجام بگیرد، آینده را تضمین و امنیت کنونی را هم تضمین می‌کند … مجلس می تواند حافظ امنیت ملی باشد».

«علم، عامل عزت و قدرت و امنیت یک ملت است».

«امنیت قضایی هم که در برخورد و مراجعه و مواجهه با دستگاه قضا مردم احساس امنیت کنند، بسیار مهم است … اگر امنیت قضایی به وجود آمد، امنیت سیاسی، امنیت اجتماعی، امنیت اعتصادی، امنیت اخلاقی و امنیت فرهنگی هم به وجود خواهد آمد. ملاحظه می‌کنید امروز دشمنان، امنیت اجتماعی و مدنی ما را هدف قرار داده‌اند، این چیزی است که به طور واضح و جلوی چشم همه می بینند و مشاهده می کنند».

«ایجاد امنیت دو جنبه دارد: یک جنبه دل سوزی نسبت به آحاد مردمی است که می خواهد از آنها دفاع کند، امنیتشان را حفظ کند، یک جنبه احساس اقتدار در مقابل آن کسانی است که قانون و نظم و انظباط را در جامعه به چیزی نمی شمارند و در مقابل قانون که متعلق به عموم مردم است، سینه سپر می‌کنند. آن جنبه اول، جنبه عطوفت و رأفت به انسان هاست؛ جنبه دوم، جنبه اقتدار و خشونت نسبت به آن کسانی است که حقوق این انسان ها را در نظر نگرفته اند. این دو چیز باید با هم جمع شود».

«در این روز ها و سال ها که به بهای خون شهدا و آسیب دیدن سلامتی جانبازان و به برکت مجاهدت رزمندگان، کشور ما از امنیت و آسایش برخوردار است».

«وقتی نگاه درست به مقولۀ عزم و نظم و امنیت وجود داشته باشد و این با مدیریت قوی، برنامه ریزی علمی و کار بی وقفه همراه شود».

۳- مجموعه نهاد ها و ارگان های ساختاری حکومتی است که وظیفه ایجاد نظم و امنیت را در جامعه به عهده دارند. لازم به توضیح است که برای گسترش نظم و امنیت در جامعه از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، تکیه اصلی بر نیرو هایی است که از پای بندی های قوی مذهبی برخوردار بوده و خدمت به جامعه اسلامی و ایجاد امنیت را یک فریضه می دانند.

«برادران سپاهی و بسیجی در این بخیش از مرز های طولانی، توانسته اند خدمت بزرگی انجام بدهند و امنیت ایجاد کنند. بحث امنیت بحث مهمی است و من لازم دانستم از نیرو هایی که در ماه های گذشته، با زحمات فراوان و فدا کاری های ارزنده و برجسته توانستند اعاده امنیت بکنند و به برکت آنها در این منطقه امنیت مستقر بشود».

«باز هم همت جوانان این مملکت … امنیت را به عنوان بزرگترین نعمت به این مملکت برگرداند، … اعاده امنیت کند، برای زن و مرد، برای کاسب، برای عالم، برای دانشجو، برای کارگر، برای سیاست مدار، برای رئیس، برای مرئوس، برای همه کسانی که به امنیت نیاز دارند، امنیت ایجاد کند، حتی برای آن هایی که نا شکرانه این امنیت را انکار می کنند. بنابراین، دل های با ایمان و عزم ایمانی و راسخ این جوانان، امنیت را برای همه مردم به وجود آورد.... عوامل مومنی را که ضامن امنیتند و از اول انقلاب تا امروز هم نشان داده‌اند که امنیت را برای این ملت به وجود می آورند، … امنیت برای هر ملتی مثل هوا و آب ضروری است».

«تا وقتی برای این کشور امنیت لازم است، تا وقتی که این کشور و این ملت به امنیت احتیاج دارد - یعنی همیشه، چون همیشه احتیاج به امنیت هست - به نیروی بسیج، به انگیزه بسیجی، به سازمان دهی بسیجی و به عشق و ایمان بسیجی احتیاج هست».

«وزارت اطلاعات را که مرکز ثقل دفاع امنیتی از نظام و از کشور و از ملت است».

«مسئولیت ایجاد امنیت، پس از هوشیاری آحاد مردم، دستگاه های ذی ربطتند، وزارت اطلاعات، وزارت کشور، نیروی انتظامی، دستگاه قضایی و …، مهم ترین مطالبه مردم از دستگاه حکومت این است».

«نظارت قوه قضاییه، پیش گیری از جرم، تأمین عدالت، تأمین امنیت است».

«مایه اصلی کار شما (نیروی انتظامی)، دل خدا باور و متعهد و دارای احساس مسئولیت و دوست دار مردم و رشید و شجاع در مقابل برهم زنان اخلال گران امنیت جامعه است».

اسلام زندگی طیبه انسان هاست. وقتی از حیات و نظام اسلامی صحبت می کنیم، منظور ما نظام و حیات طیبه ای است که همه خیرات مورد علاقه انسان در آن وجود دارد، هم رفاه و امنیت اجتماعی و روحی تأمین می شود، و هم صفای معنوی و دانش و بینش و تحقیق و تعبد و خلوص و توجه به خدا مشاهد می گردد. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۱/۴/۱۳۶۸)

ما فقط از راه تعالیم اسلام می توانیم فقر را بر طرف کنیم، عدالت اجتماعی را مستقر کنیم، امنیت را ایجاد کنیم. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۹/‏۱۱/‏۱۳۶۷۸)

رفاه، سعادت، خوشی، صلح و امنیت برای یک ملت، در سایه ایمان یه خدا و حاکمیت ارزش های الهی تامین می شود و لاغیر. این را، ملت ما فهمیده اند. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۳۰/‏۳/‏۱۳۷۱)

غلبه فرهنگی است که می تواند غلبه اقتصادی و سیاسی و امنیتی و نظامی و همه چیز را هم با خود به دنبال بیاورد. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۲/‏۵/‏۱۳۷۲)

ملت ها در سایه پیمودن راه خدا است که به رفاه و امنیت و آرامش و آگاهی و معرفت می رسند. بد بختی مردم دنیا به خاطر پیموده نشدن راه خدا و به خاطر راه طواغیت است.(مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲۶/‏۶/‏۱۳۷۶)

انسان امنیت می خواهد، آزادی می خواهد، معرفت می خواهد، زندگی راحت می خواهد، از تبعیض گریزان است، از ظلم گریزان است. نیاز های متبادر زمانی، چیز هایی است که در چارچوب اینها و زیر سایه اینها ممکن است تأمین بشود این نیاز های اصلی، فقط به برکت دین خداست که تأمین می شود و لا غیر. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲۳/‏۱۱/‏۱۳۷۸)

اگر ما به اسلام متمسک شویم، هم عزت دنیا، هم رفاه مادی، هم قدرت سیاسی، هم آسایش و هم امنیت عمومی برای مردم پدید خواهد آمد. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۴/‏۳/‏۱۳۸۰)

امروز بشر می توانست با امنیت و سلامت جسم و روح زندگی کند، دنیا می توانست شاهد شکاف طبقاتی عظیم میان ثروتمندان و زر اندوزان و گرسنگان عالم نباشد، می توانست امنیت برای همه دنیا باشد، می توانست این همه جنگل ها و خون ریزی های تحمیلی و کشتار های ناشی از قدرت طلبی در دنیا نباشد. اگر انسان ها می توانستند راه دین را بپیمایند، همه این مقصود ها حاصل می شد. … در ادیان الهی، دعوت به سوی سلامت و امنیت و آسایش انسان هاست. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲۰/‏۸/‏۱۳۸۱)

انتخابات اگر به صورت مطلوب انجام بگیرد، آینده را تضمین و امنیت کنونی را هم تضمین می کند … مجلس می تواند حافظ امنیت ملی باشد. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۲۵/‏۹/‏۱۳۸۲)

علم، عامل عزت و قدرت و امنیت یک ملت است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۲/‏۶/‏۱۳۸۶)

امنیت قضایی هم که در برخورد و مراجعه و مواجهه با دستگاه قضا مردم احساس امنیت کنند، بسیار مهم است … اگر امنیت قضایی به وجود آمد، امنیت سیاسی، امنیت اجتماعی، امنیت اعتصادی، امنیت اخلاقی و امنیت فرهنگی هم به وجود خواهد آمد. ملاحظه می-کنید امروز دشمنان، امنیت اجتماعی و مدنی ما را هدف قرار داده اند، این چیزی است که به طور واضح و جلوی چشم همه می بینند و مشاهده می کنند. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۷/‏۴/‏۱۳۸۲)

ایجاد امنیت دو جنبه دارد: یک جنبه دل سوزی نسبت به آحاد مردمی است که می خواهد از آنها دفاع کند، امنیتشان را حفظ کند، یک جنبه احساس اقتدار در مقابل آن کسانی است که قانون و نظم و انظباط را در جامعه به چیزی نمی شمارند و در مقابل قانون که متعلق به عموم مردم است، سینه سپر می کنند. آن جنبه اول، جنبه عطوفت و رأفت به انسان هاست؛ جنبه دوم، جنبه اقتدار و خشونت نسبت به آن کسانی است که حقوق این انسان ها را در نظر نگرفته اند. این دو چیز باید با هم جمع شود. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۶/‏۸/‏۱۳۸۶)

در این روز ها و سال ها که به بهای خون شهدا و آسیب دیدن سلامتی جانبازان و به برکت مجاهدت رزمندگان، کشور ما از امنیت و آسایش برخوردار است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۴/۷/۱۳۸۰)

وقتی نگاه درست به مقولۀ عزم و نظم و امنیت وجود داشته باشد و این با مدیریت قوی، برنامه ریزی علمی و کار بی وقفه همراه شود. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۵/‏۷/‏۱۳۸۳)

برادران سپاهی و بسیجی در این بخیش از مرز های طولانی، توانسته اند خدمت بزرگی انجام بدهند و امنیت ایجاد کنند. بحث امنیت بحث مهمی است و من لازم دانستم از نیرو هایی که در ماه های گذشته، با زحمات فراوان و فدا کاری های ارزنده و برجسته توانستند اعاده امنیت بکنند و به برکت آنها در این منطقه امنیت مستقر بشود. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۰/‏۶/‏۱۳۷۸)

باز هم همت جوانان این مملکت … امنیت را به عنوان بزرگترین نعمت به این مملکت برگرداند، … اعاده امنیت کند، برای زن و مرد، برای کاسب، برای عالم، برای دانشجو، برای کارگر، برای سیاست مدار، برای رئیس، برای مرئوس، برای همه کسانی که به امنیت نیاز دارند، امنیت ایجاد کند، حتی برای آن هایی که نا شکرانه این امنیت را انکار می کنند. بنابراین، دل های با ایمان و عزم ایمانی و راسخ این جوانان، امنیت را برای همه مردم به وجود آورد. … عوامل مومنی را که ضامن امنیتند و از اول انقلاب تا امروز هم نشان داده اند که امنیت را برای این ملت به وجود می آورند، … امنیت برای هر ملتی مثل هوا و آب ضروری است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۰/‏۶/‏۱۳۷۸)

تا وقتی برای این کشور امنیت لازم است، تا وقتی که این کشور و این ملت به امنیت احتیاج دارد - یعنی همیشه، چون همیشه احتیاج به امنیت هست - به نیروی بسیج، به انگیزه بسیجی، به سازمان دهی بسیجی و به عشق و ایمان بسیجی احتیاج هست.(مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۰/‏۶/‏۱۳۷۸)

وزارت اطلاعات را که مرکز ثقل دفاع امنیتی از نظام و از کشور و از ملت است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۸/‏۵/‏۱۳۷۸)

مسئولیت ایجاد امنیت، پس از هوشیاری آحاد مردم، دستگاه های ذی ربطتند، وزارت اطلاعات، وزارت کشور، نیروی انتظامی، دستگاه قضایی و …، مهم ترین مطالبه مردم از دستگاه حکومت این است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۶/‏۱/‏۱۳۷۹)

نظارت قوه قضاییه، پیش گیری از جرم، تأمین عدالت، تأمین امنیت است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۷/‏۴/‏۱۳۷۹)

مایه اصلی کار شما (نیروی انتظامی)، دل خدا باور و متعهد و دارای احساس مسئولیت و دوست دار مردم و رشید و شجاع در مقابل برهم زنان اخلال گران امنیت جامعه است. (مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، ۱۶/‏۸/‏۱۳۸۶)

نتیجه گیری:

عوامل ایجاد امنیت در جامعه را از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) می توان در سه دسته طبقه بندی کرد:

۱- مجموعه عواملی که زمینه ساز ایجاد و گسترش امنیت در جامعه هستند، مانند اعتقادات دینی و مذهبی مردم، ایمان به خداوند و حاکمیت ارزش های الهی در جامعه و ایجاد وحدت بر مبنای اعتقادات دینی و الهی در اقشار مختل ف جامعه.

۲- مجموعه ای از عواملی است که بستر اجتماعی امنیت در جامعه را فراهم کرده و زمینه ساز ایجاد سایر بسترهای امنیت می گردند، مانند توجه به علم و کار علمی، شرکت مردم در انتخابات، حضور گسترده فعال قوه قضاییه و.

۳- مجموعه نهاد ها و ارگان های ساختاری حکومتی است که وظیفه ایجاد نظم و امنیت را در جامعه به عهده دارند. لازم به توضیح است که برای گسترش نظم و امنیت در جامعه از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، تکیه اصلی بر نیرو هایی است که از پای بندی های قوی مذهبی برخوردار بوده و خدمت به جامعه اسلامی و ایجاد امنیت را یک فریضه می دانند.

منابع:

بیانات حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی)