بعد سیاسی مکتب دفاعی - امنیتی جمهوری اسلامی ایران؛(۴۶)

سرتیپ دوم پاسدار دکتر عباسعلی فرزندی و جواد علایی آوارگانی
با همکاری حمید صادقی

مقدمه

دفاع و امنیت برا ی همه جوامع مقوله‌ای اولیه و حیاتی به شمار می‌آید. همه نیازهای بشری و رفاه مادی و تعالی معنوی جوامع وابسته به وجود دفاع و امنیت در برابرتهدیدات امنیتی است. اهمیت و اولویت دفاع و امنیت برای زیست بشری به گونه ای است که در تقابل بین دفاع و امنیت و سایر ارزش‌های جوامع و حکومت، اولویت با دفاع و امنیت است، چراکه سایر ارزش‌ها (مانند آزادی، رفاه، پیشرفت و …) بدون شرایط مناسب دفاعی و امنیت متحقق نمی‌شوند. از این رو دفاع و امنیت یکی از مهم‌ترین مقولات مورد نظر در جوامع بشری بوده و است و هیچ‌گاه در هیچ مکان و زمانی مغفول نمانده است، زیرا دفاع و امنیت را می‌توان یکی از ابتدایی‌ترین و اساسی‌ترین نیازهایی دانست که تمام جوامع و دولت‌ها درصدد تحصیل و تقویت آن هستند. از آنجا که هر نظامی نیازمند سیستمی برای دفاع و رفع تهدیدات و تأمین امنیت می‌باشد، نظام جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و بایستی نقاط ناپایدار و آسیب‌پذیر آن شناسایی شود تا بتوان در مرحله‌ی اول، در مقابل این تهدیدات از نظام دفاع کرد و امنیت آن را برقرار کرد و در گام بعد سعی به تقویت و پیشرفت نظام سیاسی کرد. در ادبیات سیاسی وقتی صحبت از ناامنی و مخاطرات می‌شود، مقصود هم مخاطرات بیرونی و هم مخاطرات درونی است. یک سیستم زمانی از لحاظ سیاسی در حوزه دفاع و امنیت ایمن است که بتواند ناامنی‌ها و تهدیدات را به حداقل ممکن برساند. از آنجایی که دفاع در هر مکتب و اندیشه ای بر اساس اصول و چهارچوب های خاصی صورت می گیرد که این اصول راهنمای شکل گیری اصول اساسی دفاع و امنیت در آن مکتب و نظام سیاسی که آنها را اجرا می کند است در بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران نیز اصول دفاع و امنیت در بعد سیاسی بر اساس مبانی و چهارچوب اسلامی (قرآن و اندیشه اهل بیت علیهم السلام، اندیشه امامین انقلاب، قانون اساسی، سند چشم انداز بیست ساله، بیانیه گام دوم انقلاب و سیاست های کلی نظام شکل می گیرد و بر اساس این اصول سیاست ها، راهبردها، تاکتیک ها تدوین و اجرا می شود. در این یاداشت نظری بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران به صورت اجمالی بررسی و تبیین می شود.

آنچه باعث شده است تا این یاداشت نظری نگاشته شود تقویت علم و آگاهی در کارشناسان حوزه مطالعات در بُعد سیاسی دفاعی_ امنیتی نسبت به داشته‌های بومی و اسلامی رفع نیازها و خلأهای تئوری سیاست‌های دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران در بُعد سیاسی دفاعی و امنیت و بهره گیری از بسترها و زمینه‌های موجود از منظر و بُعد سیاسی برای پیاده‌سازی تدابیر دفاعی و امنیتی داشته‌های بومی و اسلامی و شناخت جامع و مانعی از تدابیر ویژه دفاعی- امنیتی در بُعد سیاسی جهت مسائل کلان و افق آینده به‌صورت نظام‌مند است.

مهمترین مفاهیم که باید در این بخش مورد توجه قرار گیرند مفاهیمی مانند مکتب، دفاع (دهخدا، لغت نامه، ج ۷: ۹۶۲۹-۹۶۳۱) امنیت (صادقیان، ۱۳۸۲: ۵۵)، مکتب امنیتی (جمشیدی، ۱۳۸۳: ۲۸) و مفاهیم دیگری چون بعد سیاسی، مکتب دفاعی امنیتی، بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی است.

اهداف و ابعاد دفاع

یکی از مسائل مهمی که در دفاع مورد توجه قرار می گیرد مسئله عناصر تشکیل دهنده دفاع و اهداف دفاع است. (اخوان کاظمی ،۱۳۷۶: ۱۰۵) یکی از تقسیم بندی های دفاع علاوه بر سطوح دفاع مشروع بودن یا نبودن دفاع است که بین این دو تمایز وجود دارد. (جعفری لنگرودی، ۱۳۶۷: ۳۰۳ و ۳۰۴)

دفاع بنابر ضرورت دارای ابعاد مختلفی است که مهترین آنها دفاع سیاسی، دفاع فرهنگی و حراست از ارزش ها (لطفی مرزانکی، ۱۳۹۴: ۱۵۵) دفاع اقتصادی و تقویت کشور در برابر تکانه های اقتصادی (دری نور گورانی، ۱۳۸۷: ۱۱۶-۱۱۸) می شود. سایر ابعاد شامل دفاع نظامی و اجتماعی می شود که مولفه های خاص خود را دارند.

مقوم ها و عوامل تضعیف کننده دفاع

آمادگی برای دفاع، الزامات و جهات مختلفی دارد که به وسیله آن تحقق می یابد، و می توان مواردی از قبیل، آمادگی تسلیحاتی و تقویت نیروی نظامی (الأنفال‏، ۶۰) آمادگی روحی (جمعی از نویسندگان، ۱۳۸۵: ۴۵و۴۶) و موارد دیگری چون آمادگی اطلاعاتی، اقتصادی، وحدت کلمه و فرهنگ عاشورایی را نام برد. برخی از موارد نیز موجب تضعیف دفاع در کشور می شوند که دنیا طلبی مسئولان، تفرقه بین مسئولان کارگزارن نظام (آیین انقلاب اسلامی، پیشین، ج ۱: ۳۷۲) تضعیف پشتوانه مردمی (بیانات امام خامنه ای ،۱۰/۲/ ۱۳۹۶) از جمله این موارد هستند.

جهاد و شاخص های آن

جهاد در کنار مفهوم دفاع به عنوان یک روش سازمان یافته ای است که اسلام برای جامعه اسلامی و نیز جامعه جهانی در در برابر عوامل تهدید کننده ترسیم کرده است. (عمید زنجانی ،۱۳۸۱ :۲۲۲) جهاد دارای شاخص های مهمی است که بر اساس این شاخص ها ارزیابی می شود. مهمترین این شاخص ها، محوریت الله و غایت انگاری توحیدی (بقره / ۲۱۸) مقابله با یک دشمن خواه بیرونی یا درونی (طباطبایی، ۱۳۶۳: ۴۱۴) و دفاع از حق است. (مجلسی، ۱۴۰۳ ق: ج ۳۷: ۹۱)

امنیت و سطوح آن

امنیت زیربنای حیات فردی و اجتماعی و پیش‌شرط هرگونه رشد و توسعه و رفاه و ارتقای مادی و معنوی به شمار می‌رود. (مطهری، ۱۳۸۷: ج ۲۳: ۴۳۶) در گفتمان سلبی امنیت به معنای فقدان تهدید (زمانی ،۱۳۸۶: ۱۱۲) و در معنای ایجایی شرایط مطلوب برای تحقق اهداف و خواسته‌های ملی است. (نویدنیا، ۱۳۸۸: ۲۷)

سطوح امنیت

امنیت دارای سطوح مختلفی است که مهمترین آنها شامل امنیت داخلی (خدابنده، ۱۳۹۳: ۳۲)، امنیت فردی (اخوان کاظمی، ۱۳۸۵: ۲۳) و امنیت ملی (تهامی ۱۳۹۰: ۵) می شود.

ابعاد امنیت

امنیت دارای ابعادی چون امنیت اجتماعی (ربیعی ،۱۳۸۶: ۱۵۱)، امنیت سیاسی (لک زایی، ۱۳۸۵: ۱۵)، امنیت نظامی (بوزان، ۱۳۸۷: ۳۴) و امنیت اقتصادی، سایبری و زیست محیطی است.

مقوم ها و عوامل تضعیف کننده امنیت

در بستر داخلی و خارجی مسائلی وجود دارد که باعث تقویت و یا تضعیف عمکرد در حوزه دفاع و امنیت می شود. عواملی چون اجرا و تعمیم عدالت، مبارزه با عوامل تجاوز، احترام به حقوق دیگران وکیفر دادن متجاوزین به حقوق مردم.(مظلومان، ۱۳۹۱: ۱۸۴) و.... جز عوامل تقویت کننده امنیت اند و مواردی چون توهم خواندن توطئه دشمن، طراحی نفوذ در سیستم حکومتی، بی ثبات سازی سیاسی (بیانات مقام معظم رهبری، ۲۴/۷/۱۳۹۱) اختلاف اصولی بین جریان های سیاسی (بیانات رهبر معظم انقلاب ۲۰ /۰۶/ ۱۳۸۸) و سایر مواردی مانند اختلافات درونی، وابستگی کارگزاران به شرق و غرب و موانع تحقق امنیت سیاسی جز عوامل تضعیف کننده امنیت در کشور اند.

موانع تحقق امنیت

وجود امنیت در یک جامعه از ضرورتهای مهم است اما تحقق این امر با موانع و چالش هایی است که هر نظام سیاسی و جامعه با آن روبه روست. در بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران عواملی چون محاربه (راغب، همان: ۲۲۵)، استبدادزدگی (سجادی، ۱۳۸۳: ۱۰۲)، تفرقه (طالقانی، ۱۳۶۲: ج۵ :۲۵ ۷)، دین ابزاری، نقاق و بدعت گذاری در دین جز موارد مهمی است که مانع از تحقق امنیت در جامعه می شود.

مکاتب امنیتی

در حوزه امنیت بنابر مبانی خاص هر مکتب، مکاتب مهم امنیتی شکل گرفت که مهمترین این مکاتب شامل مکتب رئالسیم (عبدالله خانی، ۱۳۸۵: ۶۲) ایدئالیسم (افتخاری، ۱۳۸۳: ۱۶۷)، جامعه گرایی کپنهاگ، ابریستویت اولز و مکتب پاریس می شود.

محیط شناسی مکتب دفاعی امنیتی

معیار مهمی که در محیط شناسی امنیت به کار می رود تفکیک بین خودی ها و غیر خودی هاست که بر اساس مشخصاتی چون حب و بغض برآمده از ایمان (کلینی ،۱۴۰۷: ج ۳: ۱۵۷) ارادت به امام و آرمانهای او (امام خامنه‌ای، ۱۳۸۹، ج ۱: ۳۰۰) احترام حقیقی به مردم (سخنان مقام معظم رهبری، ۱۳/ ۹/ ۱۳۷۹) و اعتقاد و التزام عملی به ولایت فقیه و عتقاد به انقلاب و نظام اسلامی و حقانیت آن و غیر خوری ها ترویج اسلام آمریکایی (صحیفه امام، ج ‏۱، ص ‏۱۵۲) جدایی دین از سیاست (همان، ج ‏۵، ص ‏۱۰۷) و تضعیف باورهای دینی و مخالفت با انقلاب و نظام اصیل اسلامی تعیین می شود.

آسیب‌ها و تهدیدات بعد سیاسی مکتب دفاعی- امنیتی انقلاب اسلامی

تامین امنیت در وضعیت ایدئال در بعد سیاسی دارای آسیب ها و تهدیداتی است که مهم ترین آسیب‌های فراروی عملیاتی شدن بعد سیاسی مکتب امنیتی انقلاب اسلامی شا مل تضعیف رهبری (بیانات، ۱۳۹۵/۱۱/۱۹) نفوذ فرصت طلبان (ذوعلم، ۱۳۷۸: ۵۵۲) کهنه شدن شعارها (بیانات، ۲۰/۰۶/۱۳۸۸) می شود.

تهدیدات بعد سیاسی مکتب امنیتی

از مهمترین تهدیدات بعید سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جهوری اسلامی ایران می توان به بی تفاوتی سیاسی مردم (صحیفه امام، ج ۱۸، ۲۸۶) دشمنی سازمان های بین الملی (بیانات، ۲۹/۰۵/۱۳۸۲) رسوخ نگاه دنیاگرایی در عمل سیاسی» (بیانات، ۱۵/۱۲/۱۳۷۷). و بی اعتماد سازی سیاسی مردم نسبت به نظام و مسئولان، ناامیدسازی مردم نسبت به آینده نظام و انقلاب، خودفراموشی سیاسی و مترِف شدن جامعه اشاره کرد.

مبانی بعد سیاسی مکتب دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران

در بخش سوم مبانی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری ایران شناسایی و تبیین می شوند. هر مکتبی دارای یک سری مبانی اساسی است که پایه آن به شمار می‌رود و در حقیقت جهت دهنده مکتب و اندیشه است و از آن مبادی سرچشمه می‌گیرد و شیرازه آن مکتب را تشکیل می‌دهد (حسینیان، ۱۳۸۸: ۲۱) مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران نیز داری مبانی چون هستی شناسی (نهج‌البلاغه: خطبه ۱). (صحیفه امام، ج ۲۱: ۲۲۲)، انسان شناسی (بیانات امام خامنه ای ،۰۷/ ۰۷/ ۱۳۸۸)، (سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در بخش مشارکت اجتماعی۱۳۷۹/۱۲/۱۵)، جامعه شناسی (صحیفه امام ج ۱۳ ۲۶۹: و ج و ۴۰۵: ۲۱ ج ؛۴۳-۳۳)، معرفت شناسی (بیانات امام خامنه ای در جمع دانشجویان، ۱۶/۵/ ۱۳۹۱)، راه و روش شناسی و غایت شناسی است.

اصول بعد سیاسی مکتب دفاعی- امنیتی جمهوری اسلامی ایران

در بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران اصول دفاع و امنیت در بعد سیاسی بر اساس مبانی و چهارچوب اسلامی (قرآن و اندیشه اهل بیت (علیه) السلام)، اندیشه امامین انقلاب، قانون اساسی، سند چشم انداز بیست ساله، بیانیه گام دوم انقلاب و سیاست های کلی نظام شکل می گیرد و بر اساس این اصول سیاست ها، راهبردها، تاکتیک ها تدوین و اجرا می شود.

اصول بعد سیاسی مکتب دفاعی جمهوری اسلامی ایران

بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران دارای اصولی است که مهمترین این اصول اصل توحید (صحیفه امام ج ۲۱: ۱۱) اصل تکلیف مداری (صحیفه امام، ج ۲۱: ۲۸۴). اصل اتحاد (نهج‌البلاغه، خطبه ۱۹۲). (بیانات در دیدار مردم قم ۱۹/۱۰/۱۳۸۴) اصل بصیرت (صحیفه امام، ج ‏۲۱: ۲۸۹) است و از سایر اصول می توان به اصل دشمن‌ستیزی و جهاد دفاعی، اصل مشارکت سیاسی، آزادی بیان، استقلال سیاسی، توسعه سیاسی، تربیت و تعلیم، قدرت، ثبات سیاسی، اصل مردمی بودن دفاع و … اشاره کرد.

‏ مولفه و شاخص ها

اصول بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیت ی جمهوری اسلامی ایران دارای مولفه و شاخص هایی است که می توان به مهمترین آنها از جمله مولفه خدامحوری (صحیفه امام، ج ۸، ص ۲۱۸)، مولفه عبودیت و بندگی (گنگره اندیشه های اخلاقی و عرفانی امام خمینی، ج ۱۰، صص ۱۴۱-۱۶۶)، مولفه ایمان و توکل به خداوند (بیانیه گام دوم انقلاب)، مؤلفه توجه به امور وحدت زا (نهج‌البلاغه / خطبه ۱۲۳)، اشاره کردو مولفه های دیگری چون مؤلفه دور اندیشی، مؤلفه پرهیز از هم‌ستیزی مؤلفه هوشیاری و تنبه، مؤلفه دشمن‌شناسی؛ مؤلفه مقاومت و ایستادگی، مولفه شهادت طلبی، مولفه توجه به مردم و حق آن‌ها در مشارکت، مولفه مشارکت سیاسی زنان، مولفه جلوگیری از تداخل وظایف وجود دارد.

مولفه ها مذکور دارای شاخص هایی است که از جمله می توان به شاخص هایی چون ذکر و یاد مستمر خدا (سوره رعد / ۲۸)، رجوع به امام حق و رهبری صالح (نهج البلاغه، خطبه ۸۷)، تسلیم در مقابل خداوند (صحیفه امام؛ ج ۵، ص ۳۸۷)، رعایت تقوا و پارسایی (صحیفه امام، ج ۱۹، ص ۳۷۰)، وجود رهبری حکیمانه، موقعیت سنجی، آمادگی مستمر، شناساندن چهره واقعی دشمن، افشای مبانی اعتقادی دشمن، عدم اعتماد به دشمن، نهراسیدن از دشمن، نفی باطل و بالا بردن اقتدار نظامی اشاره کرد.

نتیجه گیری

هدف این یاداشت نظری تبیین مبانی، اصول، مؤلفه و شاخص های بعد سیاسی مکتب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران بر اساس قرآن، سنت و منابع مختلف در این حوزه، به ویژه تفکرات و اندیشه امامین انقلاب اسلامی ایران و اسناد بالادستی و بررسی ارتباط آنها با همدیگر و تدوین سیاست و راهبردها جهت ارتقای سطح قدرت و اقتدار نظام جمهوری اسلامی می باشد. برای این هدف ما در فصل دوم پژوهش به بررسی مفاهیم اساسی مانند دفاع، امنیت، دیدگاه های مکاتب مختلف، مرجع امنیت، آسیب ها، چالش ها، بحران و ابعاد امنیت و … پرداختیم. در هر بخش و گفتار سعی شد که جامع و مانع ترین نظرات در آن بخش از منظر صاحب نظران ارائه شود. حاصل این امر بدست آوردن شش مبنای هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی، جامعه شناسی، راه و روش شناسی و غایت شناسی بود که هر کدام از این مبانی اصول و مؤلفه و شاخص های خاص خود را داشتند که ما از طریق کدگذاری باز توانستیم آنها را احصا کنیم. مبانی از دل جهان بینی و هستی شناسی توحیدی، انسان شناسی که از دل اندیشه های اسلامی و انقلابی استخراج شده است و معرفت شناسی دوگانه مادی_معنوی و غایت شناسی آرمان نگر واقع محور و روش شناسی مغایر با روش شناسی نظام های مادی لیبرالی و کمونیستی شکل گرفته است، استخراج شده است که بر اساس این مبانی اصول، مؤلفه و شاخص هایی قابل استخراج است که در بعد سیاسی دفاع و امنیت دارای رابط دیالکتیکی و چندگانه هستند که تحقق هر یک از اینها به تقویت سایر حوزه ها منتهی می شود چراکه روابط چندگانه و چند سویه موجود از اصول، مؤلفه ها و شاخص ها روابط شبکه ای خاصی ایجاد می کند که به رفع تهدیدات و آسیب ها در حوزه دفاع و تامین امنیت در بعد سیاسی منتهی می شود. در مبنای هستی شناسی چهار اصل احصا گردید. اصل توحید، تکلیف مداری، اتحاد، مردمی بودن دفاع که این اصول دارای مولفه و شاخص هایی چون خدامحوری، مولفه عبودیت و بندگی، مولفه ایمان و توکل به خداوند، مؤلفه توجه به امور وحدت زا، دور اندیشی، مؤلفه پرهیز از هم‌ستیزی و شاخص هایی اند که از جمله می توان به شاخص رعایت تقوا و پارسایی، نهراسیدن از دشمن، اصلاح رفتاری اشاره کرد.

از دل مبنای معرفت شناسی نیز مانند دیگر مبانی اصول مهمی استخراج شده است که در حوزه دفاع و امنیت نقش بسزایی دارند. اصل بصیرت خدمت محوری، اصل التزام به اصول اسلامی جز مهمترین این اصول اند که این اصول دارای مولفه و اخص هایی اند ه مهترین آنها مؤلفه هوشیاری و تنبه، مؤلفه مقاومت و ایستادگی و شاخص های وجود رهبری حکیمانه، موقعیت سنجی، آمادگی مستمر، عدم اعتماد به دشمن است. بر اساس مبنای مبنای غایت شناسی اصولی چون ثبات سیاسی، تعلیم و تربیت استخراج شد که هر کدام یک از این اصول درای مولفه و شاخص هایی چون آموزش منش سیاسی مبتنی بر آموزه های اسلام، دقّت در برنامه های اموزش و پرورش، انتقاد گری است. مبنای راه وروش شناسی نیز در کنار سایر مبانی در بخش دفاع و امنیت کارکردهای خاص خود را دارد که از دل این مبنا اصولی مانند اصل دشمن ستیزی و جهاد، اصل قدرت و جهاد و مقابله با دشمنان و مولفه هایی از قبیل مولفه قدرت و عظمت، مولفه رشد و توانمندسازی، مولفه شهادت مؤلفه دشمن‌شناسی طلبی و شاخص هایی چون بالا بردن اقتدار نظامی، افزایش قدرت نرم، توجه به نخبگان، دستیابی به برتری علمی، شناساندن چهره واقعی دشمن، افشای مبانی اعتقادی دشمن می شود. از دل مبنای انسان شناسی نیز اصولی در بعد سیاسی دفاع و امنیت اصل استخراج شد. اصل مشارکت سیاسی، توسعه سیاسی از جمله مهمترین این اصول اند که دارای مولفه و شاخص هایی چون مولفه شهادت طلبی، مولفه توجه به مردم و حق آن‌ها در مشارکت، مولفه مشارکت سیاسی زنان نفی باطل و شاخص هایی مانند حضور فعال و آزادانه بانوان در عرصه سیاست و فعالیت های مدنی، حق انتخاب شدن در انتخابات، برابر دانستن مردم و حفظ عزت نفس اشاره کرد. مبانی، اصول، مولفه و شاخص ها در بعد سیاسی دفاع و امنیت دارای رابطه دیالکتیکی و چندگانه هستند که تحقق هر یک از اینها به تقویت سایر حوزه ها منتهی می شود چراکه روابط چندگانه و چند سویه موجود از اصول، مؤلفه ها و شاخص ها روابط شبکه ای خاصی ایجاد می کند که به رفع تهدیدات و آسیب ها در حوزه دفاع و تامین امنیت در بعد سیاسی منتهی می شود. بر اساس مبانی اصول مولفه و شاخص ها نیز سیاست و راهبردهایی جهت تحقق و تامین دفاع و امنیت در مکب دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد شد.

جهت تحقق مبانی، اصول، مؤلفه و شاخص ها سیات های کلان و راهبردهایی پیشنهاد شده است که به برخی از آنها اشاره می شود:

توسعه توان علمی و فناوری نیروهای مسلح؛ تقویت و ارتقای قدرت تحلیل سیاسی در دفاع؛ تعریف و مجرا ساختن عناصر صبرانقلابی در دفاع سیاسی؛ نگاه جامع و توأمان به تهدیدها و فرصت ها؛ تدوین کتب درسی با در نظر گرفتن مؤلفه‌های دینی، دفاعی و امنیتی برای دانش آموزان و دانشجویان؛ تعریف سرفصل‌های درسی در جهت تربیت کادر نظامی اداری بر اساس الگوهای اخلاقی، اسلامی و انقلابی؛ برگزاری دوره‌های اخلاقی برای کارگزاران سیستم (نظامی و غیرنظامی) جهت تقویت تقوا داری و مسئولیت‌پذیری مسئولان؛ تدوین قوانین سختگیرانی و پیگیری جدی برای مقابله با فساد در تمام ارکان؛ تولید برنامه‌های تلویزیونی از قبیل فیلم، مستند و… برای تقویت فرهنگ اتحاد، شهادت‌طلبی و ایثار در جامعه و تولید محتوا در قالب‌های مختلف پیرامون شناساندن دشمن و افشای توطئه آن با تأکید بر آرمان‌های انقلاب.

منابع

1. قرآن کریم
2. نهج البلاغه
3. حضرت امام خمینی (ره)، صحیفه امام خمینی (ره)
4. امام خمینی (ره)، (۱۳۷۰) آداب الصلوه، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول.
5. بیانات و رهنمودهای حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی)
6. سیاست های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری
7. بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ایران
8. امام خامنه‌ای (مدظله العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: www.Khamenei.ir
9. اخوان کاظمی، بهرام(تابستان) امنیت و ابعاد آن در قران، مطالعات اسلامی، ۱۳۸۵، هفتاد و پنجم.
10. اخوان کاظمی، بهرام ،(۱۳۷۶)، امنیت در نظام سیاسی اسلام، چاپ دوم، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اسلامی.
11. افتخاری، اصغر (۱۳۸۳)، امنیت عمومی به مثابه فرهنگ، فصلنامه امنیت عمومی، ش ۱، زمستان.
12. بوزان، باری (۱۳۸۷) مردم، دولت ها و هراس، تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی
13. تهامی، مجتبی (۱۳۹۰)، امنیت ملی، تهران: دانشگاه دفاع ملی
14. جعفری لنگرودی، م. (۱۳۶۷). ترمینولوژی حقوقی، تهران: انتشارات گنج دانش.
15. جمشیدی، محمدحسین (۱۳۸۳)، مبانی و تاریخ اندیشه نظامی در جهان، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکده فرماندهی و ستاد، دوره عالی.
16. جمعی از نویسندگان، (۱۳۸۵)، جهاد و دفاع در اسلام: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نمایندگی ولی فقیه، پژوهشکده تحقیقات اسلامی
17. ربیعی، علی (۱۳۸۶) مطالعات امنیت ملی، تهران: وزارت خارجه
18. سجادی؛ سید ابراهیم (۱۳۸۳)؛ استبداد و خودکامگی در تحلیل قرآن؛ فصلنامه پژوهش های قرآنی؛ شماره ۳۷و۳۸؛ صفحات ۹۶-۱۴۵؛ بهار و تابستان
19. صادقیان، سیدجلال (۱۳۸۲)، درامدی بر امنیت و ابعا گستره آن، فصلنامه دانش انتظامی، دانشگاه علوم انتظامی، شمار ۱۶
20. طالقانی، سید محمود (۱۳۶۲)، پرتوی از قرآن، تهران، شرکت سهامی انتشار
21. طباطبایی، سیدمحمد، (۱۳۶۳)، تفسیر المیزان، ترجمه ناصر مکارم شیرازی و سید محمدباقر وسوی همدانی، بنیاد فکری علامه طباطبایی و با همکاری مرکز نشر فرهنگی رجا
22. عبداالله خانی، علی (۱۳۸۵)، عدالت و امنیت، فصلنامه علوم سیاسی، شماره ۳۳.
23. علی اکبر دهخدا (۱۳۷۷)، لغت نامه دهخدا، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
24. عمید زنجانی، عیاسعلی (۱۳۸۱)، انقلاب اسلامی ایران، علل مسائل و نظام سیاسی، قم: معارف
25. کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷)، الکافی، تحقیق علی اکبرغفاری و محمد آخوندی، تهران: دارالکتاب
26. لک زایی، نجف (۱۳۸۴)، سیر تطور تفکر سیاسی امام خمینی (ره)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه.
27. مجلسی، محمد باقر، (۱۴۰۳ ق)، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، دوم
28. مطهری، مرتضی (۱۳۸۷)، مجموع آثار، قم: صدرا
29. مظلومان، رضا (۱۳۹۱)، مکتب دفاعی اجتماعی چیست، مجله حقوق مردم، شماره ۲۸
30. نویدنیا، منیژه (۱۳۸۸) امنیت اجتماعی، چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی. ‌