اهداف و انگیزه‌های عربستان سعودی در برگزاری پنجمین همایش داووس صحرا
اهداف و انگیزه‌های عربستان سعودی در برگزاری پنجمین همایش داووس صحرا
«سجاد محسنی»، کارشناس مسائل عربستان با اشاره به برگزاری نشست سالانۀ ابتکار سرمایه‌گذاری آینده، موسوم به داووس صحرا اظهار داشت: «عربستان سعودی پنجمین دورۀ همایش ابتکار سرمایه‌گذاری آینده را به تازگی با مشارکت بیش از ۲ هزار هیأت اعزامی و ۵ هزار نفر از رؤسا و سرمایه‌گذاران شرکت‌ها در ریاض برگزار کرد. اگرچه این رویداد از حیث گستردگی جالب توجه است اما؛ این همایش نخستین رویداد از این دسته نبود.»
نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های جدید فناوری
وی افزود: «در سال‌های اخیر و به خصوص با روی کار آمدن محمد بن سلمان و تنظیم سند چشم‌انداز ۲۰۳۰، همایش‌های متعدد اقتصادی با محوریت فناوری‌های جدید برگزار شده است. گذشته از جزئیات برگزاری این همایش، می‌توان چند هدف را در پشت این رویداد دید که عمدتاً نگاهی بلندمدت به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فناوری را در عربستان نشان می‌دهد.» این کارشناس مسائل عربستان ادامه داد: «عربستان سعودی به خوبی می‌داند بهترین مسیر برای افزایش ضریب امنیت منطقه‌ایِ خود، ایجاد شبکه‌ای از بازیگرانی است که از وجود این کشور سود می‌برند. بر این اساس، ایجاد یک شبکۀ عصبی اقتصادی مبتنی بر حساسیت و آسیب‌پذیری متقابل می‌تواند کارساز باشد.»
محسنی با اشاره به تلاش دولت عربستان سعودی برای انتقال ۴۸۰ مقر منطقه‌ای به ریاض در ۱۰ سال آینده توضیح داد: «دولت سعودی تلاش دارد تا در این مسیر بازیگران و شرکت‌های بزرگ و متعددی را درگیر کند تا در صورتی که تهدید امنیتی متوجه این کشور شد، حساسیت سایر کنشگران و واکنش آن‌ها را در پی داشته باشد. برای دستیابی به این هدف ارتباط مهم‌ترین ابزار است.» وی ریاض را یکی از معدود پایتخت‌های منطقه‌ای دانست که از میزان بالایی از رفت و آمدهای دیپلماتیک برخوردار است و گفت: «بخش زیادی از این رفت و آمدهای دیپلماتیک در جهت تسهیل شرایط اقتصادی متقابل است.» این تحلیلگر مسائل عربستان اضافه کرد: «دلیل دیگر توجه عربستان به نگاهی بلند مدت به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فناوری را می‌توان تلاش برای شناسایی سرمایه‌گذاران و مبتکران در راستای عضویت و فعالیت در شهر جدید نئوم دانست. بر اساس رویکرد بلند مدت دولت سعودی، شهر نئوم نه تنها نیاز به فناوری جدید بلکه نیازمند به شهروندانی جدید از سراسر جهان دارد. شهروندی در شهر نئوم با اولویت نخبگان و شهروندان درجۀ یک انجام می‌شود؛ بنابراین، این همایش می‌تواند زمینه‌ساز شناسایی نخبگان و رایزنی برای جذب آن‌ها باشد.»
محسنی به مواضع کمیسیون سلطنتی ریاض در خصوص اینکه در واکنش به موقعیت پایتخت عربستان به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد شهری در منطقه، ۴۴ شرکت بین‌المللی مقر منطقه‌ای خود را به ریاض منتقل کرده‌اند، اشاره کرد و گفت: «عربستان با چنین همایش‌هایی به دنبال عینی کردن امنیت عربستان سعودی برای سرمایه‌گذاری است. سرمایه به اصطلاح ترسو است و بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در جایی سرمایه‌گذاری کنند که امنیت عینی تضمین شده‌ای داشته باشد.» وی ادامه داد: «ورود عربستان به جنگ با یمن، قطع روابط با ایران و قطر، قتل جمال خاشقچی و افزایش تنش‌های منطقه‌ای این کشور تا حدود زیادی ذهنیت امن بودن عربستان سعودی برای سرمایه‌گذاری را مخدوش کرده بود. برگزاری حضوری این همایش و تعدد دعوت‌شدگان نوعی تلاش برای القا بازگشت عربستان سعودی به دورۀ ثبات و امنیت از سوی رهبران سعودی است.»
محسنی با اشاره به تأکید عربستان سعودی بر تعلیق قراردادهای دولتی با هر شرکت خارجی که دفتر مرکزی منطقه‌ای در خارج از عربستان دارد از اوایل سال ۲۰۲۴، اضافه کرد: «عربستان سعودی در کنار امارات متحده عربی تلاش گسترده‌ای برای سرمایه گذاری در زیرساخت‌های فناوری جدید دارد. در مرکز این سرمایه‌گذاری‌ها هوش مصنوعی قرار دارد. دولت ریاض نیازمند راضی کردن شرکت‌های پیشرو در این زمینه برای فعالیت در عربستان است؛ چرا که از این طریق ضمن به روز نگه داشتن فناوری در این کشور، هزینۀ دسترسی به فناوری‌های جدید را نیز کاهش خواهد داد.» این تحلیلگر مسائل عربستان تأکید کرد: «دولت سعودی به خوبی می‌داند که یکی از وجوه متمایز کنندۀ قدرت در آینده میزان بهره‌گیری از فناوری‌های جدید است.» وی ضمن اشاره به پیامدهای شیوع کرونا بر اقتصاد عربستان، گفت: «همه‌گیری کرونا در سطح جهان یکی از مهم‌ترین عواملی بود که دولت سعودی را وادار به کاهش برنامه‌های اقتصادی مبتنی بر شبکه سازی کرد، اکنون با رفع نسبی این مانع به نظر می‌رسد سطح همایش‌های اقتصادی از این دست، هم از نظر کمی و هم کیفی افزایش یابد، به خصوص اینکه طی سال‌های اخیر عربستان سعودی با رفع بسیاری از محدودیت‌های اقتصادی تلاش کرده تا فضایی مناسب برای حضور سرمایه‌گذاران از تمامی کشورها فراهم کند.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :