کتاب ارائه الگوی امنیت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران به قلم مجتبی نیک فرجام در دفتر کرسی های نظریه پردازی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی به رشته تحریر درآمد و در مرکز انتشارات راهبردی منتشر شد.

در جهانی که ما اکنون در آن زندگی می کنیم، امنیت، اساسی ترین کالای مورد نیاز بشر است. هر جامعه ای با توجه به ارزش ها واصول خویش پایه های امنیتی خود را می سازد. ایران نیز از این بحث مستثنا نیست. ما جامعه و نظامی منبعث از دین مبین اسلام داریم و طبیعی است امنیتمان نیز نتیجه باور، پذیرش و اجرای صحیح این دین آسمانی است. در همین راستا جامعه ایرانی که انقلاب شکوهمند اسلامی را در کارنامه خود دارد در معرض شدیدترین تهدیدهای ذهنی و عینی در قالب پروژه جهانی سازی است. همان طور که در طول پژوهش اشاره خواهد شد، ما در وهله اول باید دینمان و انقلابمان را بشناسیم و آن را درست در جامعه پیاده کنیم. در وهله دوم، تهدیدها را بشناسیم و با آنها مقابله برنامه ریزی شده بکنیم.

امنیت یک مفهوم آشنا و قابل شناخت برای تمامی جوامع بشری است و رسیدن به وضعیت امن اولویت نخست برای تمامی جوامع سیاسی بوده است که هم به عنوان هدف و هم وسیله، مطرح و عامل دوام زندگی اجتماعی می باشد. اساساً کسی یافت نمی شود که منکر این اصل اساسی ضروری برای حیات بشر در عرصه فردی، اجتماعی و همچنین ملی و بین المللی باشد.

‌‌‌‌‌‌‌‌امنیت همواره در حال شدن و تحول است. می توان دو نقطه عطف تاریخی در این تحول مشخص کرد. امنیت در آغاز، صرفاً به مفاهیم نظامی و دفاع از سرزمین و تهدیدات مربوط، دلالت داشت و تلاش واحدهای سیاسی، برای افزایش توانمندی در جهت حفاظت از خود در مقابل هجوم و حمله دیگران را در بر می گرفت. اولین نقطه عطف در قرن هفدهم و با پیدایش دولت ملت ایجاد شد که مفهوم امنیت تحت لوای امنیت ملی از ابعاد گسترده تر برخوردار گشت. از قرن بیستم و به خصوص بعد از جنگ جهانی دوم و با سلطه حاکمیت تفکر واقع گرایی در عرصه روابط بین الملل، همچنان چهره ای نظامی از مفهوم امنیت، تداوم و عمومیت داشت. در این برداشت امنیتی به طور عمده بر تهدیدات نظامی تأکید می گردد و برای مقابله با آن، بر افزایش قدرت نظامی نیز تأکید می شود.

ابهام در مفهوم پایداری و مفهوم امنیت که از برداشت متفاوت مکاتب و نظریه های امنیتی از این مفهوم ناشی می شود، صحبت کردن از امنیت پایدار و تعریف آن رابسیار مشکل می کند. در نگاه اولیه و به طور ساده با توجه به مفهوم پایداری می توان گفت امنیتی پایدار است که در طول زمان بتواند ثابت و استوار بماند و در مقابل تهدیدها بتواند خود را حفظ کند، قدرت استفاده از فرصت ها در نقابل تهدیدها را داشته باشد و دارای راهبردی همیشگی در مقابل راهبرد مقطعی باشد. از این منظر، کشوری از امنیت پایدار برخوردار خواهد بود که نه فقط در کوتاه مدت، بلکه در پروسه زمانی بلند مدت، توانایی پاسخگویی به نیازهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در عرصه داخلی را داشته و در عرصه خارجی نیز از جایگاهی مناسب برخوردار بوده و با کوچک ترین تنش، بنیان های آن به لرزه در نیاید. پس امنیت ملی پایدار در صورتی قابل حصول است که در بازه زمانی بلند مدت، آسیب های داخلی خطرناک، تهدیدهای خارجی شدید، تمامیت ارضی، انسجام داخلی و رژیم سیاسی را تهدید نکند.

‌‌‌‌‌‌‌این پژوهش قصد دارد موارد ذکر شده در بالا را مورد بررسی قرار دهد و در نهایت پیشنهادهایی را در جهت امنیت سازی در نظام جمهوری اسلامی ایران ارائه دهد.

کتاب ارائه الگوی امنیت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران، نوشته، مجتبی نیک فرجام، از سری کتب (کرسی های نظریه پردازی)، و توسط انتشارات دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی بچاپ رسید.