استراتژی چیست؟
یکی از اشکالاتی که در هنگام استفاده از واژه استراتژی در ادبیات غربی و یا ادبیات شرقی مشاهده می گردد این است که به دلیل بومی نشدن این مفاهیم برداشت درست و واقعی از لفظ و معنای آنها صورت نمی گیرد لذا در اکثر موارد کاربرد آنها تناقضی را به همراه خواهد داشت و تنها به عنوان زینت المجالس و یا نماد دانش مدرن در بین گویندگان مورد توجه واقع می شود.
از مواردی که بدون عبور از فرایند بومی سازی، بکار گیری شده، لفظ استراتژی در ادبیات مدیریتی جمهوری اسلامی ایران می باشد.
استراتژی، به مفهوم کلی آن تا زمانی که اجزاء و چگونگی تدوین و یا خلق آن مشخص نشود بطور دائم در معنا و مفهوم با برداشت های متفاوتی روبرو می گردد بطوری که هم اکنون می بینیم در ادبیات مدیریتی هر گوینده ای از استراتژی، برداشت خاص خود را دارد و برخی از آن به عنوان هدف، برخی به عنوان سیاست یا سیاست کلی، برخی به عنوان خط مشی، برخی به عنوان راه کار، برخی به عنوان ابزار، برخی به عنوان اصول و برخی به عنوان ارزش نام می برند در حالی که اگر استراتژی هر یک از معانی فوق را در برداشته باشد چه ضرورتی بر وضع ادبیات جدید و خلق عنوان استراتژی بوده است.
کتاب "استراتژی چیست؟ به قلم اصغر صالح اصفهانی در معاونت پژوهش و تولید علم دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی به رشته تحریر درآمد.
با بررسی منابع موجود در این حوزه با تعاریف متنوعی روبرو می شویم که در نهایت جمع بندی روشنی از تعریف برای مخاطبان این گونه مباحث به دست نمی آید.
از نقطه نظر صاحب نظران، حداقل ۲۰۰ تعریف از استراتژی و مدیریت استراتژیک ارائه گردیده که این خود موجب سردرگمی بیشتر را فراهم نموده بنحوی که امروزه بکار گیرندگان این واژه ها، برداشت های متفاوتی در مفاهیم ذهنی خود دارند.
در این کتاب قصد بر این است که تعاریف عمده ای از استراتژی و مدیریت استراتژیک که دارای جوهره استراتژی است ارائه شود، تعاریف، دسته بندی شده و جمع بندی گردند، سپس تعریف برگزیده ارائه و کارکردهای استراتژی و مدیریت استراتژیک بیان شود و بنحوی مدیریت استراتژیک با محوریت استراتژی کاربردی تبیین گردد که آن را اثر بخش نماید. در غیر این صورت بدون کندوکاو در جزئیات، نمی توان از آن بهره کاربردی گرفت.
انتظار این است که با توجه به اهداف، اصول و مبانی برشماری شده و متناسب با اقتضائات جمهوری اسلامی ایران چارچوبی مناسب برای مدیریت استراتژیک کاربردی و اداره ی کلان نظام و سازمانها ارائه گردد.
این چارچوب باید بتواند چگونگی اجرای فاز به فاز، مرحله به مرحله و گام به گام مدیریت استراتژیک و روابط آن را که شامل تدوین استراتژی، اجرای استراتژی و کنترل، نظارت و ارزیابی است را تبیین نماید و مدیران و کارشناسان را به گونه ای هدایت و راهنمایی نماید که به تمام ادبیات و مفاهیم رایج در نظام ارزشی و قانون گذاری جمهوری اسلامی ایران پرداخته شود و نه اینکه صرفاً به مباحث کلی و غیر کاربردی بسنده شود.
کتاب "استراتژی چیست؟ به قلم اصغر صالح اصفهانی در معاونت پژوهش و تولید علم دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی به رشته تحریر درآمد.
استراتژی هر چه درست و منطبق با واقعیات محیطی تدوین و پیاده سازی گردد، بدلایل مختلف از جمله تغییرات سریع محیطی و یا سایر مولفه هایی که حتی برخی از آنها تحت کنترل و مدیریت نمی باشند بایستی بطور دائم ارزیابی، نظارت و کنترل شوند تا از تحقق دستیابی به مطلوب ها اطمینان حاصل گردد. حال این ارزیابی و نظارت و کنترل چگونه انجام می گردد، بحثی است که همانند سایر بخش های قبلی بایستی گام به گام به آن پرداخته شود.
در این نوشتار، نگارنده پس از ارائه تعاریف مختلفی از استراتژی، تعریفی را بر می گزیند که در آن به نوعی به شرایط بومی کشور و نکات برجسته ی تعاریف دیگر توجه شده است و سپس به چگونگی تدوین و خلق استراتژی در مراحل، گام ها و فعالیت های مختلف می پردازد و بعد از آن فاز پیاده سازی و ارزیابی و نظارت و کنترل را به صورت کاملاً شفاف و بصورت آموزشی، مرحله به مرحله و گام به گام تبیین می نماید.
سروش