جهت دهی به زیرساختهای فضایی کشور در راستای بهرهبرداری از مدار لئو و خورشید آهنگ
کتاب جهت دهی به زیر ساختهای فضایی کشور در راستای بهره برداری از مدار لئو و خورشید آهنگ، نوشته مهیار خدادادی، حنیف کازرونی از سری کتب (آماد و فناوری) از انتشارات دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی منتشر شد.
با گذر زمان و پیشرفت جوامع بشری، اهمیت ماهوارهها در راستای اهداف مخابراتی، بررسی منابع زمینی، زمینههای پژوهشی و کاربردهای نظامی و امنیتی روز افزون است. بطور کلی اصلی ترین مأموریتهای ماهوارهها را میتوان در قالب، ماهوارههای مخابراتی، سنجش از راه دور، ایستگاههای فضایی، ماهوارههای ناوبری، ضد سلاح و پژوهشی بیان کرد که برای انجام این مأموریتها، در مدارهای لئو، مئو، ژنو و سایر مدارها قرار میگیرند.
در این کتاب تلاش شده است تا بصورت راهبردی به وضعیت صنعت فضایی کشور در مدارهای پایینی نگاه شود و با مقایسهی آن با وضعیت روز دنیا، راهکاری رو به جلو برای پیشرفت این صنعت ارائه گردد.
با نگاهی جزئی به مسیر طی شده در صنعت ساخت و پرتاب ماهواره در کشور، کاملاً واضح است که در برهههای مختلف زمانی روند اولویت دهی و پیشرفت پروژههای این صنعت تغییرات چشم گیری میکند. بطوری که در بازههای زمانی خاصی حتی به مرز توقف میرسد. در طول این مسیر اسناد بسیاری در راستای جهت دهی و همسوسازی اجزای مختلف بدنه ی این صنعت تدوین و تصویب شدند که آخرین مورد، سند جامع هوافضای کشور است.
ایجاد یا تثبیت دستیابی به سه مدار لئو، خورشید آهنگ و پارک با رویکرد بررسی زیر ساختها، گلوگاههای فناوری و راهبردها در حوزههای مربوط به ماهواره بر، ماهواره، پایگاه پرتاب، ایستگاههای تله متری و تله کامند، آموزش نیروی متخصص، مراکز آموزشی و دانشگاهی و شرکتهای دانش بنیان.
جمهوری اسلامی ایران، نهمین کشور دنیاست که توانسته مستقلاً ماهواره پرتاب کند. صنعت هوافضای ایران تاکنون حدود بیست ماهواره بومی را طراحی و تولید کرده است. تا به امروز هفت ماهواره به فضا پرتاب شدهاند. ماهواره مصباح که با همکاری ایران و ایتالیا طراحی و ساخته شده، آماده پرتاب است، ضمن انکه ماهواره ناهید نیز مراحل نهایی ساخت خود را طی میکند و در سال جاری پرتاب میشود.
در کشور ما دوسند جامع وجود دارد که در آن به بحثهای فضایی اشاره شده است یکی سند چشم انداز ۱۴۰۴و دیگری سند جامع توسعهی فضایی مصوب در سال ۱۳۹۱ است. تدوین برنامه ۱۰ ساله اول فضایی کشور یک گام بزرگ به شمار میرفت. این برنامه به دو قسمت پنج ساله تقسیم شده بود. در پنج سال اول تمرکز بر ایجاد زیر ساختهای فضایی بود و پنج سال دوم استفاده از این زیر ساختها برای انجام یک کار عملی مورد نظر قرار گرفت.
مدار همان مسیر گرانشی یک جسم به دور یک نقطه یا جرمی دیگر است. مانند مسیر حرکت سیاره حول ستاره نیرویی مانند جاذبه، اجسام را هنگامی که تمایل به پرواز در یک خط مستقیم دارند به سمت جرم مرکزی میکشد. بنابراین حرکت مستقیم الخط آنها به حرکت منحنی در اطراف جرمی که تحت تاٍیر جاذبه آن قرار گرفتهاند تبدیل میشود.
مدار کم ارتفاع که مدار لئو نیز نامیده میشود، براساس تعریف سازمان فضایی اروپا، پس از لایهی متراکم اتمسفر زمین تا ارتفاع ۲۰۰۰ کیلومتری از سطح زمین را پوشش میدهد. مهمترین ویژگی این مدارها انرژی پایین آنهاست. که این امر، انرژی لازم و در نتیجهی آن هزینهی مورد نیاز برای قرار دادن ماهواره در این مدارها را نسبت به سایر مدارهای فضایی کاهش میدهد. بنابراین میتوان گفت که قابل دسترس ترین مدارهای فضایی مدار لئو میباشد. به علاوه، ارتفاع کم آنها باعث میشود که انرژی پتانسیل کمتری داشته باشند و بنابر اصل بقای انرژی، انرژی جنبشی و در نتیجه سرعت ماهوارههای موجود در این مدار حتی تا ۲۸۰۰۰ کیلومتر در ساعت بالا برود.
کتاب جهت دهی به زیر ساختهای فضایی کشور در راستای بهره برداری از مدار لئو و خورشید آهنگ، نوشته مهیار خدادادی، حنیف کازرونی از سری انتشارات (آماد و فناوری) از انتشارات دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی بچاپ رسید. جهت مطالعه نسخه دیجیتال این کتاب میتوانید به سایت طاقچه یا کتابراه مراجعه کنید.