این کتاب با استعانت از تفاسیر ۹۵ آیه از آیات شریفه قرآن کریم که در زیر مجموعه ۱۶ گزاره بعد نظامی دفاع همه جانبه قرآنی قرار گرفته اند، به مفهوم شناسی این نوع از دفاع و در واقع به تبیین چیستی و چگونگی و چرایی بعد نظامی دفاع همه جانبه از منظر قرآن کریم و احصاء عبارت های کلیدی، شاخص ها و مولفه های آن پرداخته است.
پس از مشخص شدن آیات قرآنی مرتبط با این نوع از دفاع، به منظور احصاء عبارات کلیدی، شاخص ها و مولفه های دفاع مذکور و نحوه تأثیر و ارتباط شان با چگونگی اجرای آن در برابر تهدیدات و دشمنان اسلام، با روش داده بنیاد به دو تفسیر نمونه و راهنما استناد شده است. در این روش پژوهشی از دویا چند عبارت کلیدی برگرفته از بطن تفاسیر آیات قرآن که یک پیام مشترک را در خصوص نحوه دفاع نظامی در مقابله با دشمنان ابراز داشته اند، یک شاخص و همچنین از دو یا چند شاخص که معنایی همسو از این نوع دفاع را در ذهن محقق متبادر کرده اند، یک مولفه بوجود می آید.
پس از انجام این اقدامات پژوهشی در متن جداول تحلیل مضامین مولفه های بعد نظامی دفاع همه جانبه، به طبقه بندی مولفه های علی، محوری، راهبردی، محیطی، واسطه ای و پیامدی پرداخته ایم و سرانجام براساس تحلیل روابط بوجود بین مولفه های مذکور، به تعریف جامع بعد نظامی دفاع همه جانبه قرآنی و نیز الگوهای فرآیندی و گزاره ای این نوع از دفاع دست یافته ایم.
جهاد اسلامی به منظور نشر اصول فضیلت و ایمان، دفاع از ستم دیدگان، زنان و مردان گرفتار و کودکان محروم و ستمدیده انجام می گیرد. بدان ترتیب، جهاد دو هدف جامع دارد، یکی هدف الهی و دیگری هدف انسانی که در حقیقت این دو از یکدیگر جدا نیستند و در یک حقیقت ریشه دارند.
از دیدگاه اسلام، محیطی قابل زیست است که بتوان در آن آزادانه به عقاید صحیح خود عمل نمود، اما محیطی که خفقان آن را فرا گرفته و حتی انسان آزاد نیست بگوید مسلمانم، قابل زیست نمی باشد. بنابراین افراد با ایمان آرزو می کنند که از چنین محیطی که مرکز فعالیت ستمگران است، خارج شوند.
برای نجات از چنگال ظالمان ابتدا وجود رهبر و سرپرست لایق و دلسوز لازم است و سپس نیاز به یار و یاور وجود دارد، یعنی بدون رهبری صحیح حتی در صورت وجود یاوران بسیار هرگونه اقدامی بی ثمر است.
افراد با ایمان همه چیز را از خدا می خواهند و تنها دست نیاز تنها به سوی او در از می کنند، بنابراین حتی اگر تقاضای ولی و یاور هم نمایند، فقط از درگاه اوست.
وجود روحیه قوی وعالی، عشق به جهاد و افتخار به شهادت در مجاهدان صدر اسلام از اهم عوامل پیشرفت سریع این دین الهی بوده است، بنابراین زنده شدن و تبلور این روحیات در بین مسلمانان در هر عصر و دورانی منجر به پیروزی و پیشرفت آنان خواهد شد.
براساس تعالیم آیات مربوط به جهاد، هیچکس به طور کلی از همکاری با مجاهدان راه خدا معاف نیست، بنابراین حتی بیماران، نابینایان و ناتوانان از به دست گرفتن اسلحه و شرکت در میدان نبرد باید با زبان، تبلیغ و عمل مشوق مجاهدان فی سبیل الله و پشتیبان برنامه های شان باشند و رسالت خود را در این زمینه فراموش نکنند. جهاد مراحلی دارد و معذور بودن از یک مرحله آن، دلیل بر معارف شدن از مراحل دیگر نیست.
اهداف راهبردی جهاد در اسلام عبارت از: گسترش اسلام در سرزمین های کفر به صورت گام به گام و پیاپی به منظور تشکیل حکومت واحد جهانی، و اولویت دادن دشمنان نزدیک و همجوار، به دشمنان دورتر، در مبارزه معنوی، منطقی و تبلیغاتی باید ابتدا به سراغ کسانی رفت که خطرشان برای جامعه اسلامی بیشتر و نزدیکتراست، مبارزه با ملحدان مقدم بر مبارزه با مذاهب باطله، نشان دادن آمادگی و سر سختی توأم با شدت عمل نسبت به دشمن، شدت عمل با دشمن عامل عقب نشینی و شکست او، نمایش قدرت مسلمانان در برابر دشمن، نوید الهی نسبت به پیروزی پرهیزکاران بر دشمنان، توام بودن تقوا با خشونت و شدت عمل نسبت به دشمن.
کتاب بعد نظامی دفاع همه جانبه از دیدگاه قرآن کریم (بخش سوم)، نوشته سورنا کیانی، (مدیریت راهبردی و منابع انسانی)، و توسط دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی بچاپ رسید. جهت مطالعه نسخه دیجیتال این کتاب می‌توانید به سایت طاقچه یا کتابراه مراجعه کنید.