ضعف سایبری و نگرانی آمریکا در مقابل روسیه و چین

دکتر «هرمز جعفری»، کارشناس مسائل بین‌الملل تأکید کرد: «در کنار روسیه و چین به عنوان دو کشور ابرقدرت و رقیب ایالات متحده آمریکا در سطح بین‌المللی، واشنگتن کشورهای دیگری مانند ایران و کرة شمالی را نیز خطری برای خود معرفی کرده است.» دکتر جعفری دربارۀ اینکه چرا در شرایط فعلی آمریکا بحث روسیه را به صورت جدی مطرح کرده، به چند حملۀ سایبری به مراکز و تأسیسات تولید انرژی خورشیدی آمریکا و همچنین حملۀ سایبری به خط لوله نفتی کلونیال آمریکا اشاره کرد و گفت: «روزانه حدود سه و نیم میلیون بشکه نفت از طریق این خط لوله انتقال می‌یابد.» به گفتۀ این کارشناس، به دنبال این حملات سایبری، حساسیت دولت جو بایدن افزایش یافت و به این نتیجه رسید که نیاز است در این زمینه با روس‌ها مذاکرات جدی‌تری داشته باشند.

دکتر جعفری با تأکید بر اینکه جو بایدن پیشنهاد مذاکرات با ولادیمیر پوتین را مطرح کرد، ادامه داد: «این در حالی است که یکی از مهم‌ترین اصول حوزۀ سیاست خارجی جو بایدن، روسیه هراسی است و در مباحث تبلیغات انتخاباتی علیه دونالد ترامپ نیز روسیه هراسی یکی از محورهای اصلی مدنظر بایدن بود.» این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به محتوای مذاکرات دو رئیس‌جمهور گفت: «مذاکرات بین مسکو و واشنگتن عمدتاً بر حملات سایبری متمرکز بود و بایدن گفت که به پوتین اعلام کرده آمریکا نیز قدرت بلامنازعی در حوزۀ سایبری دارد و اگر قرار باشد این گونه عملیات‌ها از سوی مسکو تکرار شود، واشنگتن هم می‌تواند مشکلاتی برای روسیه ایجاد کند.» وی گفت که بایدن در این گفت‌وگو بر حساس بودنش به حملات سایبری علیه تأسیسات نفتی و خطوط لولۀ آمریکا تأکید کرده است.

دکتر جعفری مهم‌ترین خروجی این نشست را تشکیل یک کارگروه و توافقاتی در خصوص مباحث مربوط به تأسیسات سایبری و حملات بدافزارهای سایبری به تأسیسات راهبردی عنوان کرد. این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت که به دلیل این دو حملۀ سایبری به تأسیسات آمریکایی و درخواست بایدن برای ملاقات با پوتین، موضوع جنگ سایبری اکنون برجسته شده است. دکتر جعفری ادامه داد: «زمانی که یک کشور خارجی می‌تواند در تأسیسات آمریکا نفوذ کند، حملات سایبری انجام دهد و در سامانه‌های سایبری رخنه کند، نشان‌دهندۀ ضعف سامانه‌های دفاع سایبری در ایالات متحده آمریکا است. از این جهت وقتی این مسائل را در کنار درخواست مذاکره از سوی بایدن قرار دهیم به این معنا است که کاخ سفید پذیرفته در این حوزه ضعف‌هایی دارد و روسیه می‌تواند در سامانه‌های آمریکایی نفوذ کند.» دکتر جعفری همچنین با بیان اینکه بحث خطرات و تهدیدات سایبری برای ایالات متحده آمریکا فقط از جانب روسیه نیست، توضیح داد: «اگر به لوایحی که در کنگرۀ آمریکا تصویب شده نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم واشنگتن بیش از روسیه، نگران چین است؛ چرا که چین رقیب اصلی آمریکا در به چالش کشیدن رهبری این کشور در نظام بین‌الملل به شمار می‌رود.»

در ادامه، این کارشناس به توافق دو حزبی بین جمهوری‌خواهان و دمکرات‌ها در آمریکا بر سر سرمایه‌گذاری بیشتر در حوزه‌های سایبری اشاره کرد و گفت: «همچنین در محافل سیاسی، امنیتی و جامعۀ آمریکا نیز احساس نیاز برای سرمایه‌گذاری بیشتر در حوزه‌های سایبری یک مسئلۀ راهبردی و محوری به شمار می‌رود.» وی توضیح داد: «اگر نگاهی به فعالیت‌های اخیر در کنگره آمریکا بیندازیم، در می‌یابیم که تا چه حد تلاش کرده‌اند تا قوانین جدید در حوزۀ سایبر وضع یا نهادهای جدید ایجاد کنند.» دکتر جعفری در عین حال گفت: «برخی نهادهای قضایی در آمریکا، حملات سایبری را برابر با حملات تروریستی تعریف کرده‌اند و آن را به مثابۀ حمله تروریستی می‌دانند؛ لذا با وجود چنین برداشت‌هایی، حملات سایبری می‌تواند پیامدهای حقوقی جدی در قالب نظام حقوقی ایالات متحده داشته باشد.» این کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه یکی از دستور کارهای جدید دولت جو بایدن سرمایه‌گذاری در حوزۀ تقویت توانمندی‌های سایبری به خصوص توانمندی‌های نسل پنجم و نسل ششم است، گفت: «تحریم‌های اخیر آمریکا علیه شرکت هوآوی چین و برخی شرکت‌های دیگر گویای این مسئله است که واشنگتن در حال تمرکز بر این حوزه است و کلیت نظام سیاسی آمریکا درگیر این موضوع شده است.»

وی در نهایت گفت: «باید توجه داشت که طرح شبکه پاک ( Clean Network ) که آمریکایی‌ها ارائه کرده‌اند نیز برای جدا کردن متحدانشان از دشمنانشان از جمله روسیه و چین در نسل‌های پنجم و ششم سایبری است.»

منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی

توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»