چالش‌های پیش روی کابینۀ میقاتی در لبنان
چالش‌های پیش روی کابینۀ میقاتی در لبنان
«حسین آجرلو»، کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به این پرسش که کابینۀ جدید لبنان دارای چه ویژگی‌هایی است و با چه چالش‌هایی مواجه خواهد بود؟ اظهار داشت: «کابینه میقاتی در شرایطی قوه مجریه را در لبنان در اختیار گرفت که این کشور از یک‌سو از بحران‌های عمیق سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و از سوی دیگر با بحران امنیتی ناشی از تهدیدات مداوم رژیم صهیونیستی و تسری بحران سوریه مواجه است.»
به گفتۀ این کارشناس، بحران اقتصادی در لبنان به حدی است که ارزش لیر لبنان به شدت کاهش پیدا کرده و مردم قدرت خرید خود را از دست داده‌اند و در عین حال دولت قادر به پرداخت یارانه‌ها و همچنین مهیا کردن امور اجرایی خود در جهت پرداخت حقوق و مزایا نیست. آجرلو معتقد است که بخش عمدۀ این بحران ناشی از تحریم آمریکا و غرب علیه سوریه در قالب قانون سزار و بخش دیگر در پی ایجاد اختلال در روند تبادلات مالی لبنان است. وی افزود: «به دلیل جایگاه لبنان در تجارت خارجی سوریه، هرگونه تحریم علیه سوریه، تأثیر مستقیم و غیرمستقیم فوری بر کشور لبنان می‌گذارد.»
کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به انفجار بندر بیروت به عنوان یکی از اصلی‌ترین مبادی ورود کالا و خدمات به کشور لبنان گفت که این انفجار نیز بر بحران اقتصادی لبنان افزوده است. به گفتۀ این کارشناس مجموع بحران‌های فوق‌الذکر موجب سقوط دولت حسان دیاب شد. وی در رابطه با نقش کشورهای عربی و غربی در بحران لبنان گفت: «این کشورها با سوء استفاده از بحران اقتصادی و سیاسی در لبنان، شروطی را برای ارائۀ کمک‌های بین‌المللی به این کشور تحمیل کردند که این شروط به نوعی لبنان را در یک وضعیت بی‌ثباتی سیاسی قرار داد که حتی با انتخاب دو نخست‌وزیر مکلف یعنی «مصطفی ادیب» و «سعد حریری»، آن‌ها نتوانستند کابینه‌ای تشکیل دهند.»
آجرلو ادامه داد: «در این شرایط با توافق گروه‌های سیاسی، نجیب میقاتی به عنوان یک شخصیت میانه‌رو برای گذار از این بی‌ثباتی انتخاب شد و توانست با رایزنی‌های گسترده با طرف‌های مختلف لبنانی ازجمله میشل عون، رئیس‌جمهور و گروه‌های عمدۀ سیاسی، کشور را از بن‌بست سیاسی خارج کند و یک کابینه توافقی تشکیل دهد.» کارشناس مسائل بین‌الملل توضیح داد که این کابینه میراث‌دار بحران‌هایِ مختلف گذشته است و به نظر می‌رسد راه دشواری را برای موفقیت در پیش دارد. آجرلو در رابطه با مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی کابینۀ جدید لبنان گفت: «اگرچه دولت میقاتی توانسته با تقسیم کابینه میان گروه‌های لبنانی موفق به تشکیل کابینه شود ولی چینش آن و حضور گروه‌ها و احزاب متعارض با یکدیگر در این کابینه همچون جریان آزاد ملی به رهبری جبران باسیل و جریان المستقبل به رهبری سعد حریری می‌تواند منجر به بروز اختلافات جدی در کابینه شده و عمر کابینه را کوتاه کند.»
وی در خصوص دیگر چالش کابینۀ میقاتی توضیح داد: «نخست‌وزیر جدید اعلام کرده که سعی دارد با همۀ طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی روابط متناسبی را برقرار کند تا بدین طریق حمایت این کشورها را جلب نماید. ولی استقبال سرد دولت‌های عربی و غربی به ویژه آمریکا از این دولت، نشان از تمایل کم این کشورها به همکاری با کابینۀ لبنان دارد.» وی افزود: «با توجه به نیاز مبرم لبنان به حمایت‌های مالی و زیرساختی، عدم ارائۀ کمک‌ها و حمایت‌های کافی به لبنان عملاً دولت را در بهبود شرایط اقتصادی و زیربنایی با چالش روبرو می‌کند و این روند، کار میقاتی را برای تداوم کابینه با مشکل روبرو خواهد کرد.»
سومین چالش نیز از نگاه این کارشناس به نوع تعامل نخست‌وزیر با گروه‌های مقاومت مربوط می‌شود؛ وی در این خصوص گفت: «گروه‌های مقاومت به خصوص حزب‌الله لبنان به دلیل اهتمام به ثبات سیاسی و کمک به بهبود شرایط اقتصادی لبنان در روند تشکیل کابینه میقاتی همکاری زیادی داشته‌اند ولی با توجه به برخی از رویکردهای نخست‌وزیر نسبت به اقدامات مقاومت به ویژه در موضوع واردات سوخت از ایران و مصاحبۀ وی در عدم موافقت دولت لبنان با این روند، به نظر می‌رسد اگر میقاتی بخواهد در تعارض با گروه‌های مقاومت برخیزد و حمایت آن‌ها را از دست بدهد تداوم کار برایش مشکل خواهد بود.» آجرلو در ادامه با بیان این موضوع که انتخابات لبنان قرار است در سال ۲۰۲۲ برگزار شود، تأکید کرد: «ورود لبنان به عرصۀ انتخاباتی و لزوم تشکیل کابینه بعد از انتخابات از هم اکنون کابینۀ میقاتی را به یک کابینه موقت تبدیل کرده است که این امر مانع بسیاری از اقدامات دولت میقاتی خواهد شد و تداوم آن را در دور بعدی دشوار خواهد کرد.»
وی در نهایت در جمع‌بندی مطالب خود گفت: «کابینۀ میقاتی محصول یک دورۀ بحرانی در عرصۀ سیاسی لبنان است که به نظر می‌رسد برای بهبود شرایط این کشور با موانع داخلی و خارجی به خصوص سنگ‌اندازی‌های کشورهای غربی و عربی روبرو است.» این کارشناس در رابطه با دیپلماسی ایران در قبال لبنان هم تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران باید با رصد دقیق تحولات لبنان ضمن کمک به ثبات سیاسی در این کشور مانع از بازیگری منفی غرب و برخی از کشورهای عربی در لبنان شود.
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :