علل و پیامدهای آزمایشهای موشکی کرۀ شمالی
حکومت کمونیستی در کرۀ شمالی در دهۀ ۱۹۹۰ که همچنان نگران از دست دادن بقای خود بود با جدیت توسعۀ توانمندیهای نظامی را در دستور کار خود قرار داد. اگرچه در ادوار مختلف مذاکرات بیحاصل با آمریکا پیرامون بحران در شبهجزیره صورت گرفته، اما همچنان یکی از داغترین تحولات نظام بینالملل محسوب میشود.
در سالهای اخیر و در دورۀ ریاست جمهوری دونالد ترامپ تروریست در آمریکا، با وجود آنکه سه دور دیدار بیسابقه میان وی و «کیم جونگ اون»، رهبر کرۀ شمالی، برگزار شد همان طور که قابل پیشبینی نیز بود دستاورد خاصی از این دیدارها حاصل نشد. از ماه سپتامبر سال ۲۰۲۱ پیونگیانگ چند آزمایش موشکی انجام داده است، اما اوج این آزمایشها در نیمۀ اول ماه ژانویه سال ۲۰۲۲ بوده، طوری که طی کمتر از دو هفته، سه پرتاب موشکی ما فوق صوت صورت گرفته است. اولین آزمایش در تاریخ ۵ ژانویه و دومین آن نیز پس از یک هفته و در تاریخ ۱۲ ژانویه صورت گرفت.
همان طور که در گزارشها نیز به آن اشاره شده آخرین موشک پرتاب شده، ده ماخ سرعت را تجربه کرده است، اما داستان به همین جا ختم نشد. روز ۱۴ ژانویه سال ۲۰۲۲ نیز دو موشک بالستیک از سوی پیونگیانگ مجدداً مورد آزمایش قرار گرفته شد. نکات مهمی را میتوان در ارزیابی آزمایشهای موشکی کرۀ شمالی مطرح کرد؛ اولین نکته این است که یکی از ابزارهای نمایش قدرت کرۀ شمالی، آزمایشهای موشکی این کشور به شمار میرود. پیونگ یانگ همواره یا خشم خود از سیاست دشمنان را از این طریق به نمایش میگذارد یا توان نظامی روز افزون خود را به رخ دیگران میکشد. به عنوان نمونه، موشکهای ما فوق صوت، کرۀ شمالی را در این رابطه در کنار چین، روسیه و آمریکا قرار میدهد.
در کنار این موضوع، با آزمایش موشکهای ما فوق صوت، کرۀ شمالی قدرت مانور خود را به ویژه با توجه به قابلیتهای این نوع موشک؛ مانورپذیری، سرعت بالا و ارتفاع در سطح پایینتر افزایش خواهد داد. همچنین سیاست متنوعسازی توان موشکی پیونگیانگ، امکان مقابله و غلبه بر سامانههای دفاع موشکی موجود در منطقه را افزایش میدهد. با این حال، یکی از موضوعات شایان ذکر این است که آزمایشهای موشکی کوتاه برد و میان برد نشان میدهد پیونگیانگ بر اهداف منطقهای تمرکز کرده است؛ بدین ترتیب، ضمن توسعۀ توان موشکی و یافتن نقاط ضعف و قوت آن، حساسیتهای کمتری از سوی آمریکا را بر میانگیزد. در چنین شرایطی این کشور اگرچه میتواند حتی موشکهای برد بلند خود را نیز تقویت کند، اما اکنون مقامات آمریکا را در اتخاذ تصمیم قاطع با تردید مواجه ساخته است.
همچنین، این نکته نیز اهمیت دارد که چنین اقداماتی میتواند دست پیونگیانگ را در هرگونه گفتوگوی دیپلماتیک احتمالی با دولت جو بایدن پُرتَر کند. تاکنون اگرچه مقامات آمریکایی به این موضوع نیز اشاره کردهاند که آمادۀ تعامل دیپلماتیک با کرۀ شمالی هستند اما این پیونگیانگ بوده که استقبالی به عمل نیاورده است. در ماه ژوئن، نمایندۀ ویژه آمریکا در موضوع کرۀ شمالی به این موضوع اشاره کرد که حاضر است در هر مکان، هر زمان و بدون هیچ پیش شرطی با پیونگیانگ دیدار کند. با وجود بررسی و آسیبشناسی سیاست آمریکا در قبال کرۀ شمالی توسط دولت بایدن، به نظر میرسد حداقل در یک سال گذشته توجه زیادی به مسئله کرۀ شمالی در سیاست خارجی آمریکا نشده است. در شرایطی که آمریکا در چند جبهه ازجمله تایوان، اوکراین و یا مسئلۀ هستهای ایران درگیر است، افزوده شدن مسئلۀ هستهای کرۀ شمالی، شرایط را برای واشنگتن پیچیدهتر میکند. این امر خوشایند روسیه و چین نیز خواهد بود که در بالاترین سطح تنش با ایالاتمتحده در چند دهه گذشته قرار دارند. همچنین این آزمایشات میتواند به تحریک روسیه و چین و یا با هوشمندی و فهم کیم جونگ اون از درگیری آمریکا در جبهههای دیگر و به منظور امتیازگیری بیشتر از این کشور صورت پذیرفته باشد. هرچند این آزمایشها با تحریمهای وزارت خزانهداری آمریکا علیه این کشور همراه بود.
در پایان میتوان گفت انتظار میرود آزمایشهای موشکی کرۀ شمالی در سال جدید همچنان روندی صعودی را تجربه کند. در چنین شرایطی دولت بایدن مجبور خواهد بود پروندۀ کرۀ شمالی را مجدداً در دستور کار و اولویت خود در کنار دیگر پروندههای موجود در سیاست خارجی آمریکا قرار دهد.
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیلهای راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیلهای راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاهها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمیباشد.»
نظر شما :