راهبردهای بینالمللی فرانسه در دوره دوم ریاست جمهوری مکرون
راهبردهای بینالمللی فرانسه در دوره دوم ریاست جمهوری مکرون
ابوالقاسم دلفی دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به پیروزی مجدد امانوئل مکرون در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه با حدود ۵۸ درصد آرا تصریح کرد: اجرای آنچه تاکنون مکرون در خصوص سیاستهای دولت آیندهاش تشریح کرده، منوط به نتایج انتخابات مجلس فرانسه است که کمتر از دو ماه دیگر برگزار خواهد شد. اگر اکثریت مجلس با رئیس جمهور همراه باشد، برنامههای مکرون مانند دور اول ریاست جمهوری اش، بدون مشکل در مسیر اجرا قرار میگیرد.
وی افزود: در غیر این صورت اجرای سیاستهای او، منوط به دولتی است که روی کار میآید؛ چرا که ممکن است نخست وزیر از حزب دیگری انتخاب شود و در فرانسه دولت همزیستی مانند دوره «شیراک» و «میتران» خواهیم داشت. البته نظرسنجیها و پیش بینیها در این جهت بوده که احتمالاً مجلس نیز همراه رئیس جمهور خواهد بود.
سیاست خارجی فرانسه
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه سیاست خارجی فرانسه همچنان در انتظار روشن شدن ترکیب آینده مجلس است، درخصوص سیاستهای اروپایی مکرون در دور جدید ریاست جمهوریاش، گفت: به نظر میرسد این سیاستها با کمک برخی کشورهای همراهتر با فرانسه مانند آلمان، اسپانیا و پرتغال که در روز انتخابات با انتشار پیامی از مردم فرانسه خواستند که از مکرون حمایت کنند، تقویت خواهد شد.
دلفی مشکل اصلی فعلی اروپا را جنگ اوکراین و پیامدهای آن دانست و با اشاره به نگرانی کشورهای عضو این اتحادیه برای قطع گاز و نفت روسیه در شرایط اضطرار ادامه داد: در درجه اول تلاش مکرون و اتحادیه اروپا، کاهش وابستگی به نفت و انرژی روسیه و یافتن منابع جدید تامین انرژی است. یکی از این منابع در خاورمیانه، ایران با ظرفیتهای بالای ذخایر انرژی خواهد بود که اگر با احیاء برجام، همکاریها و مناسبات دو طرف تحتالشعاع تحریمها نباشد، مانند گذشته، انرژی میتواند یکی از زمینههای مناسب برای همکاری باشد.
مناسبات ویژه پوتین و مکرون
وی به اثرگذاری جنگ اوکراین بر صادرات غلات و تولیدات کشاورزی و سمت و سوی سیاست خارجی آینده فرانسه و اروپا برای تامین منابع جدید کشاورزی اشاره کرد و گفت: مکرون برای ممانعت از جنگ و کنترل آن، تلاشهایی کرده بود به همین دلیل مناسبات او و پوتین، شرایط ویژهای در میان کشورهای اروپایی داشته است و پوتین نیز یکی از اولین روسای کشورهای دنیا بود که انتخاب مکرون را تبریک گفت. این مسئله زمینههای مثبت، مناسبات فرانسه و روسیه را نشان میدهد.
این دیپلمات پیشین کشورمان با یادآوری اینکه تمایل مکرون برای رابطه با روسیه خواست غالب در اروپا نیست، به انتقاد مکرون از سفر اخیر جانسون به اوکراین اشاره کرد و اظهار داشت: انگلیس میخواهد روسیه به سختی تنبیه و با حالت شکست از اوکراین خارج شود. بنابراین یکسویی و هماهنگی در سیاستهای اروپا در قبال بحران اوکراین وجود ندارد.
دلفی با بیان اینکه بحران اوکراین نشان داد اروپا توان پاسخگویی مناسب نظامی ندارد و اوکراین نیز به دلیل عدم عضویت در ناتو، نمیتواند از مداخله مستقیم این سازمان بهرهمند شود، اضافه کرد: این شرایط اهمیت موضوع دفاع مشترک اروپایی و ارتش اروپایی را برای مکرون و دیگر کشورهای اروپایی بالا برده است و آنها را به سمتی خواهد برد که اقداماتی را که تاکنون بدون نتیجه روشن انجام شده بود، هدفمندتر شود و آن را برای افزایش بازدارندگی دنبال کنند.
وی با یادآوری اینکه آمریکا و انگلیس از ایده ارتش مستقل اروپایی استقبال نمیکنند، افزود: ناتوانی ناتو برای دفاع از کشورهای اروپایی، اهمیت دفاع مشترک اروپایی را متذکر شده است، اما در هر حال راه درازی تا اجرای این طرح وجود دارد و بعید به نظر میرسد در دوره پنج ساله آینده چنین ارتش مستقلی ایجاد شود و تنها ممکن است مقدمات آن شکل گیرد.
سیاستهای خاورمیانهای مکرون
وی به سیاستهای خاورمیانهای فرانسه در دوره جدید ریاست جمهوری مکرون اشاره کرد و گفت: بعد از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، سیاستهای خاورمیانهای اروپا ضعیفتر از همیشه شده و در دو دهه گذشته نیز به تدریج حضور فرانسه در این منطقه کمرنگ شده و حضور موثری را تجربه نکردهاند. فرانسه سوریه را از دست داده و در لبنان هم وضعیت خوبی ندارد. علیرغم تلاشی که برای ظاهرسازی داشته، به جز امارات، روابط با دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس، حتی با عربستان مطلوبشان نیست. روابطش با ترکیه نیز پرتنش است.
دلفی با تاکید بر اینکه فرانسه تلاش میکند از فرصت عدم حضور آمریکا در منطقه استفاده کند، افزود: به نظر میرسد ایران، با ظرفیتهای بالای سیاسی، نظامی، اجتماعی و انرژی خود میتواند شریک مناسبی برای کشورهایی باشد که میخواهند با هدف ایجاد صلح و ثبات در منطقه همکاری کنند. تهران و پاریس از گذشته روابط نسبتاً گستردهای داشته و آنها یکی از شرکای خوب اقتصادی ما بودهاند، اما به دلیل تحریمها، این حجم به شدت کاهش یافته است.
وی افزود: کشورهای منطقه، امنیت و دفاع خود را به کشورهای خارج از منطقه متصل کردهاند و با اینکه خریدهای تسلیحاتی از فرانسه دارند، اما تبدیل به روابط نظاممند و قراردادی با فرانسه نشده و حضور موثری در منطقه ندارد. در این شرایط فرانسه نیاز به همکاری با عنصر دیگری جز عناصری که پیش از این با آنها همکاری داشت، دارد و ایران در صورت رفع تحریمها، میتواند در این شرایط نقش مهمی داشته باشد.
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیلهای راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیلهای راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاهها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمیباشد.»
نظر شما :