رهنامه عملیات ضد شورش
کتاب رهنامه عملیات ضد شورش نوشته ی ایان الکساندر، نیل میدن (دکترین) و توسط دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی منتشر شد.
نشریه ی مشترک شماره ۳،۴،۴ ویژه عملیات ضد شورش، رهنامه مشترک ناتو را برای هدایت فرماندهان، ستادها و نیروهای درگیر در طراحی و انجام عملیات فراهم می کند. این رهنامه همچنین فعالان محلی درگیر در عملیات ثبات و امنیتی را درباره محدوده وسیعی از توانمندی هایی که یک نیروی نظامی می تواند برای وحدت تلاش های مورد نیاز برای مهار یک شورش و یا پشتیبانی و حل و فصل مشکلات پیچیده، کمک کند را مطلع می کند.
نشریه مشترک نیروهای ائتلاف بیشتر قصد دارد تا استفاده کنندگان از این رهنامه را در سطوح عملیاتی هدایت کند. در ابتدا مفهوم شورش و ضد شورش را تشریح می کند و سپس محیط پیچیده عملیاتی، فعالان آن و عوامل مهم اثر گذار بر آن را شرح می دهد. اگر چه مناطق آسیب پذیر حساسیت بیشتری نسبت به ضد شورش دارند، ولی این پدیده به هیچ عنوان به این مناطق محدود نمی شود و در آخر قواعد عملیات ضد شورش و ملاحظات طراحی برای عملیات بالقوه را بر می شمارد.
از زمان پایان جنگ سرد، ناتو به صورت قابل ملاحظه ای تغییر شکل داده تا ائتلاف را قادر به مواجهه با چالش های بی ثباتی جهانی کند. اعضای ائتلاف به طور مرتب در عملیات پیچیده ای فراتر از قلمرو سرزمینی خود شرکت می کنند. ناتو برای موثر واقع شدن باید توانایی خود را جهت واکنش های سریع و قاطع طی محدوده ی وسیعی از طرح ها حفظ کند. این التزام نه تنها به ممانعت و میانجیگری در مناقشات اعمال می شود بلکه به عادی سازی شرایط ایجاد شده از این موقعیت و یا همچنان درگیر مناقشات برای پشتیبانی از بازیابی و فراهم کردن بستری برای ثبات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، بسط پیدا می کند.
هیچ بیانه و اصلاح شناسی مربوط به شورش و الگوهای سازمانی و عملیاتی آن، قصد انتقال هرگونه مفهوم حقوقی و یا وضعیت رزمی را ندارد، بلکه آنها باید فرماندهان و نیروهای ناتو را در درک و تشریح محیط عملیاتی و همچنین طراحی و اجرای عملیات ضد شورش یاری کنند.
عملیات ضد شورش عبارت است از تلاش های جامع نظامی و غیر نظامی صورت گرفته برای شکست یک شورش و هدف قرار دادن هسته نارضایتی ها.
در محیط راهبردی کنونی، جامعه بین الملل با بسیاری از خطرات و تهدیدات مربوط به جوامعی که به طور بالقوه آسیب پذیر و شکننده هستند روبرو است. ویژگی یک کشور شکننده ناتوانی دولت آن در فراهم کردن خدمات اولیه ای است که مردم انتظار تأمین آنها را دارند. ناامنی و بی ثباتی از بی تفاوتی های دولت نسبت به نارضایتی های خاص حاصل می شود و فرصت طلبانی که مشتاق هستند تا از این خلأ قدرت، نهایت استفاده را ببرند.
نیرو های ناتو بیش از پیش در مناطقی عمل می کنند که دشمن بیشتر در بین مردم محلی و در حال انجام فعالیت های نامنظم است، بنابراین عملیات نظامی برای موفقیت، نیازمند استفاده تفکیک شده از نیرو است. در عملیاتی که بین مردم انجام می شود نیروهای ناتو در مقابل حریفانی قرار می گیرند که برای آنها جنگ های متقارن معمول هستند. افرادی که تحت تأثیر این مناقشات هستند معمولاً شامل مخالفان و ائتلاف و اجزاء بی طرف و یا دو سویه می شوند که بسی وابستگی و گرایشات بسیاری از آنها در طول زمان متغیر است.
به طور کلی فعالیت های شورشی مقید به مرزهای جغرافیایی نیست اما ارتباطات و پشتیبانی های برون مرزی در اختیار دارد. ممکن است شورشیان از فعالیت هایی غیر عادی جنایت، تروریسم، خرابکاری و یا بی نظمی جهت به دست آوردن منابع مالی، ایجاد بی ثباتی و ناامنی در سراسر کشور و همچنین کاهش کنترل دولتی، استفاده کنند. از سوی دیگر شورشیان ممکن است از فعالیت های عادی نیز جهت به دست آوردن مشروعیت، ایجاد منابع مالی، اشاعه ی ایدئولوژی، جذب حامی و کسب پشتیبانی خارجی استفاده کنند.
شورشیان در پی رسیدن به اهداف خود از طریق استفاده از اراده ی خود، استفاده ی موثر از زمان برای منتظر ماندن زمان و همچنین مجبور کردن نیروهای امنیتی محلی به گسترش بیش از حد در کل کشور فضا هستند. آنها روند عملیاتی طولانی و برخی عقب نشینی های موقتی را برای رسیدن به اهداف بلند مدت خود می پذیرند.
کتاب رهنامه عملیات ضد شورش نوشته ی ایان الکساندر، نیل میدن (دکترین) و توسط دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی بچاپ رسید. جهت مطالعه نسخه دیجیتال این کتاب میتوانید به سایت طاقچه یا کتابراه مراجعه کنید.